Bài giảng Ngữ văn Lớp 10 - Tiết 69: Hiền tài là nguyên khí của quốc gia

 Tiết 69
HIỀN TÀI LÀ NGUYÊN KHÍ CỦA 
 QUỐC GIA
 -Thân Nhân Trung- I. Tiểu dẫn
1.Tác giả 
- Thân Nhân Trung (1418- 1499):
- Tự: Hậu Phủ.
- Quê: làng Yên Ninh- huyện Yên Dũng (Bắc 
Giang).
- Đỗ tiến sĩ năm 1469, nổi tiếng văn chương, 
được Lê Thánh Tông tin dùng.
- Được phong là Phó nguyên soái trong Tao đàn 
văn học do Lê Thánh Tông sáng lập. b. Hoàn cảnh sáng tác:
• Để khuyến khích nhân tài phát triển giáo dục từ
 năm 1439, triều Lê đặt ra lệ xướng danh, yết bảng, 
 ban áo mũ, cấp ngựa, đãi yến và vinh quy bái tổ
 cho những người đỗ đạt cao.
• Năm 1484, thời Hồng Đức, Thân Nhân Trung đã
 soạn bài Đại Bảo tam niên Nhâm Tuất, khoa tiến sĩ
 để danh kí – Bài kí để danh tiến sĩ khoa Nhâm Tuất
 niên hiệu Đại Bảo thứ ba ( 1442), khắc bia tiến sĩ ở 
 Văn Miếu, Hà Nội II. Đọc- hiểu văn bản:
1. Vai trò quan trọng của hiền tài:
- Hiền tài là nguyên khí của quốc gia:
+ Hiền tài: người có tài cao, học rộng và có đạo đức.
+ Nguyên khí: khí chất ban đầu làm nên sự sống còn và 
phát triển của sự vật.
=>Người tài cao, học rộng, có đức độ là khí chất ban đầu 
làm nên sự sống còn và phát triển của đất nước, xã hội.
=>Hiền tài có quan hệ lớn đến sự thịnh – suy của đất 
nước. 2. Những việc làm khuyến khích hiền tài của các thánh đế minh 
vương:
- Những việc đã làm:
+ Đề cao danh tiếng, xướng danh, ghi tên ở bảng vàng.
+ Ban chức tước.
+ Ban yến tiệc...
=> Chưa đủ vì danh tiếng của hiền tài mới chỉ được vang danh 
ngắn ngủi, lẫy lừng một thời mà ko lưu truyền được lâu dài.
- Việc sẽ làm: Khắc bia tiến sĩ. - Sơ đồ kết cấu của bài văn bia trên:
 VVai trò quan trọng của hiền tài
 Những việc làm khuyến khích hiền tài
Những việc đã làm Việc sẽ làm
 Ý nghĩa của việc khắc bia tiến sĩ Bài học lịch sử rút ra:
+ Ở thời đại nào “hiền tài” cũng là “nguyên 
khí của quốc gia” "phải biết quý trọng hiền tài.
+ Hiền tài có mối quan hệ sống còn đối với 
sự thịnh- suy của đất nước.
+ Sự đúng đắn trong quan điểm của nhà 
nước ta: Giáo dục là quốc sách hàng đầu.