Bài giảng Ngữ văn Lớp 11 (Thực hành đọc) Sách Kết nối tri thức - Bài: Cải ơi

 CảiCải ơiơi
-- NguyễnNguyễn NgọcNgọc TưTư -- Hoạt động 1Hoạt động 1
 Khởi độngKhởi động XácXác địnhđịnh cáccác nhânnhân vậtvật 
trongtrong cảnhcảnh phim?phim?
DựaDựa vàovào bốibối cảnhcảnh phim,phim, 
emem phánphán đoánđoán tìnhtình thếthế củacủa 
cáccác nhânnhân vật?vật? Hoạt động 2Hoạt động 2
Hình thành kiến thứcHình thành kiến thức I. Tìm hiểu chung về tác giả, tác phẩm
 1. Tác giả Nguyễn Ngọc Tư
 a. Tiểu sử b. Sự nghiệp văn học
Nguyễn Ngọc Tư sinh năm 1976, quê ở Tác phẩm nổi bật: “Cánh đồng 
Cà Mau, là một gương mặt truyện ngắn bất tận”, “Ngọn đèn không tắt”, 
tiêu biểu của văn học hiện đại Việt Nam c. Vị trí và tầm ảnh hưởng
Lọt vào top 50 người phụ nữ có ảnh hưởng nhất tại 
Việt Nam 2018 do tạp chí Forbes bình chọn 2. Tác phẩm
a. Thể loại b. Xuất xứ và hoàn cảnh sáng tác
 Truyện ngắn - Nằm trong tập truyện “Cánh đồng bất tận” được phát 
 hành năm 2005.
 - Viết về mảnh đất và con người Nam Bộ chân thành, 
 sâu nặng nhưng lại mộc mạc, giản dị, chân chất. c.c. TómTóm tắttắt táctác phẩmphẩm
“Cải ơi” – tác phẩm truyện ngắn đặc sắc của Nguyễn Ngọc Tư nói về một 
hành trình đầy gian khổ đi tìm đứa con gái thất lạc tên “Cải” của người 
cha tên “Năm” đã gần 12 năm trời. 
Cải không phải là conruột của ông, đó là conriêng của vợ hai ông với người 
chồng trước đó nhưng với tình yêu con, bảo vệ con nên ông đã chăm sóc và 
nuôi dưỡng con như con đẻ của mình. 
Một tình cảnh éo le khiến gia đình ông mâu thuẫn, Cải làm mất đôi trâu của 
nhà nên đã bỏ nhà đi, ông Năm bị đồn tiếng xấu là hại conđem giấu xác. 
Tất cả mọi người bà conláng giềng đều không tin tưởng ông. Vì quá buồn bã 
ông Năm quyết định đi tìm Cải. II. Đọc hiểu văn bản 
 Nhóm 1
 Tìm hiểu nhan đề truyện Nhóm 2
 Tìm hiểu chủ đề truyện
 Nhóm 3
 Tìm hiểu câu chuyện và Nhóm 4
 cách tổ chức truyện kể Tìm hiểu ngươ i kể chuyện 
 Nhóm 5 Nhóm 6̀
 Tìm hiểu hệ thống điểm Tìm hiểu lời của người kể chuyện 
 nhìn trong tác phẩm và lời nhân vật trong truyện 1. Ý nghĩa nhan đề
 Tên truyện là một câu cảm thán, 
 một tiếng gọi thiết tha, não nề, 
 tuyệt vọng: “Cải ơi!” 
 =>Nhan đề góp phần thể hiện 
 tình cảm yêu thương của người 
 cha dành cho con mặc dù bị nói 
 tiếng xấu nhưng cha vẫn hết 
 lòng vì con, bảo vệ con. 2. Chủ đề truyện
Truyện ngắn “Cải ơi!” gây xúc động mạnh cho bạn 
đọc bởi tình cha sâu sắc, cùng lời văn mộc mạc nhưng 
chan chứa cảm xúc. Cái buồn trong “Cải ơi” dường 
như nhắc nhở bạn đọc thêm trân trọng, biết ơn những 
đấng sinh thành của mình - những người đã dốc hết 
sức mình để nuôi nấng chúng ta. 3. Câu chuyện và cách tổ chức truyện kể
 Câu chuyện Cách tổ chức truyện kể
 Truyện kể về hành trình ông - Các sự kiện trongtruyện diễn không 
 Năm Nhỏ đi tìm đứa con gái theo trình tự: 
 tên Cải đa ̃ đi biệt từ năm + Mở đầu tác phẩm, tác giả nói về hiện 
 mười ba tuổi. Ông Năm Nhỏ bị tại; 
 nghi ngờ vì không phải ba ruột + Tiếp đó, tác giả kể về 
 mà đối xử tệ với nó rồi ông quyết những điều đã xảy ra trongquá 
 định bỏ đi tìm nó. Và hành khứ ; 
 trình tìm Cải gần 12 năm bắt + Sau đó lại quay về hiện tại .
 đầu - Trật tự các sự kiện trongtruyện kể: 
 Đan xen giữa quá khứ và hiện tại. * Nhận xét Tuy nhiên, cách tổ chức truyê n kê 
 ̣ ̉
 đã phá vỡ trật tự câu chuyện => 
 diễn biến của truyện khi ở hiện tại, 
 Dù trong câu 
 khi ở quá khứ => Diễn tả chân 
 chuyê n hay trong 
 ̣ thực hành trình đi tìm con Cải của 
 truyê n kê , các sự 
 ̣ ̉ ông Năm, từ đó, làm nổi bật lên 
 kiện đều góp phần 
 nỗi mong mỏi đau đáu của một 
 làm nổi bật nội dung 
 người cha già với khao khát cháy 
 chính của tác phẩm. 
 bỏng có thể tìm được đứa con gái 
 yêu quý của mình => Câu chuyện và cách tổ chức truyện kể 
góp phần thể hiện: Tình cha tha thiết, chân 
thành, giản dị, mộc mạc mà chan chứa nước 
mắt gây xúc động mạnh cho bạn đọc 4. Người kể chuyện 
 Ngôi kể: ngôi thứ ba – người kể chuyện toàn tri
 Quan hệ của người kể chuyện đối với các nhân vật
Người kể chuyện đã thay tác giả kể lại Người viết đặt hoàn cảnh của mình 
câu chuyện đi tìm con của ông Năm. vào từng nhân vật, bởi vậy những 
Niềm khát khaotìm kiếm đứa congái bị cuộc đối thoại trongtruyện đều mang 
thất lạc được tác giả khắc họa cu ̣ thể, theo tính cách, hoàn cảnh của mỗi 
chân thưc̣ , tinh tế qua từ ng suy nghĩ, người, mỗi nhân vật nhờ vậy mà 
cử chỉ, hành đôṇ g, và lờ i nói cũng trở nên chân thực hơn. 
của nhân vâṭ Thái độ của người kể chuyện 
đối với các nhân vật: Thái độ 
thương cảm, xót xa. 5. Hệ thống điểm nhìn trong tác phẩm
 Hệ thống điểm nhìn: Người kể chuyện chủ yếu trần 
 thuật theo điểm nhìn của mình, điểm nhìn bên trong 
 (đứng trên lập trường của từng nhân vật để đối thoại 
 và giải quyết tình huống) chiếm ưu thế. Điểm nhìn người kể chuyện giúp nhà văn miêu tả 
chính xác, khách quan diễn biến hành động của 
nhân vật, kết hợp với điểm nhìn bên trong để 
miêu tả nội tâm, cảm xúc của nhân vật