Giáo án Công nghệ Lớp 11 - Tiết 26,27: Khái quát về động cơ đốt trong - Năm học 2019-2020 - Nguyễn Văn Niệm

 TRƯỜNG THPT ĐỨC THỌ GIÁO ÁN CÔNG NGHỆ 11
 Ngày soạn: 18/04/2020
 Tiết: 26, 27
 KHÁI QUÁT VỀ ĐỘNG CƠ ĐỐT TRONG
 I- MỤC TIÊU CỦA BÀI HỌC
 1. Kiến thức
 Qua bài học HS cần nắm được:
 - Hiểu được khái niệm và phân loại động cơ đốt trong (ĐCĐT).
 - Biết được cấu tạo chung của động cơ đốt trong.
 - Các khái niêm cơ bản về động cơ đốt trong.
 - Nguyên lí làm viêc của động cơ đốt trong .
 2. Kĩ năng:
 - Sử dụng ngôn ngữ kĩ thuật, thuật ngữ dùng cho ĐCĐT
 - Trình bày được nguyên lí làm việc của ĐCĐT
 - Nhận biết được các loại ĐCĐT 
 3. Thái độ: 
 - Nhận thức được tầm quan trọng của ĐCĐT
 - Có ý thức sử dụng động cơ đúng quy trình
 - Có ý thức bảo vệ môi trường thông qua việc sử dụng ĐCĐT
 4. Năng lực và phẩm chất cần hướng tới
 - Năng lực sử dụng ngôn ngữ kĩ thuật 
 - Năng lực tự học
 - Năng lực hoạt động nhóm
 II- THIẾT KẾ TIẾN TRÌNH DẠY HỌC
 1. Chuẩn bị bài dạy
 a) Chuẩn bị của GV
 Nghiên cứu kĩ nội dung bài 20, 21 SGK, đọc các tài liệu có nội dung liên quan tới 
bài giảng, ôn lại các kiến thức về động cơ nhiệt đã học ở môn vật lí, soạn giáo án, lập kế 
hoạch giảng dạy.
 b) Chuẩn bị của HS
 - HS: đọc trước nội dung bài20, 21 SGK, tìm hiểu các nội dung trọng tâm, ôn lại 
các kiến thức về động cơ nhiệt đã học ở môn vật lí.
 2. Tiến trình dạy học
 HOẠT ĐỘNG: KHỞI ĐỘNG
 * Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ
 GV nêu nhiệm vụ cần thực hiện:
 (1) Vì sao bánh xe Ô tô hoặc Xe máy hoặc Chân vịt của tàu thủy có thể quay được?
 (2) Quá trình biến đổi nhiệt năng thành cơ năng diễn ra bên trong động cơ như thế 
nào?
 * Bước 2 : Thực hiện nhiệm vụ
 HS hoạt động cá nhân và nhóm để thực hiện nhiệm vụ được giao.
 GV quan sát, theo dõi, hướng dẫn HS thực hiện nhiệm vụ để đảm bảo tất cả HS 
trong nhóm đều tập trung vào việc thực hiện nhiệm vụ được giao
 * Bước 3 : Báo cáo kết quả thực hiện
GV: Nguyễn Văn Niệm Trang 1 TRƯỜNG THPT ĐỨC THỌ GIÁO ÁN CÔNG NGHỆ 11
 + Theo nhiên liệu: động cơ xăng, động cơ Điêzen, động cơ ga,. Trong đó động cơ 
Điêzen là phổ biến nhất.
 + Theo hành trình của pittông trong một chu trình làm việc: động cơ 2 kì, động cơ 4 
kì.
 2. Hình thành kiến thức về Cấu tạo chung của ĐCĐT
 * Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ
 (1) Quan sát hình 20.1 SGK cho biết cấu tạo của ĐCĐT như thế nào?
 (2) Cấu tạo của ĐCĐT gồm có những cơ cấu và hệ thống nào?
 * Bước 2 : Thực hiện nhiệm vụ
 HS hoạt động cá nhân và nhóm để thực hiện nhiệm vụ được giao.
 GV quan sát, theo dõi, hướng dẫn HS thực hiện nhiệm vụ để đảm bảo tất cả 
HS trong nhóm đều tập trung vào việc thực hiện nhiệm vụ được giao
 * Bước 3 : Báo cáo kết quả thực hiện
 GV theo dõi hướng dẫn, định hướng HS, có thể đặt ra một số câu hỏi cần 
thiết. 
 Nhóm hoạt động cá nhân và nhóm để trả lời một số câu hỏi của các nhóm 
đưa ra.
 Bước 4: Đánh giá và tự đánh giá kết quả thực hiện
 HS đối chiếu kết quả làm việc của cá nhân, nhóm với kết quả thảo luận chung 
và kết luận để tự đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ.
 GV nhận xét chung, đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ của HS.
 * Sản phẩm cần đạt được:
 III. Cấu tạo chung của ĐCĐT 
 Gồm 2 cơ cấu và 4 hệ thống: 
 - Hệ thống khởi động
 - Hệ thống làm mát
 - Hệ thống bôi trơn
 - Hệ thống cung cấp nhiên liệu và không khí
 - Riêng động cơ xăng còn có hệ thống đánh lửa.
 3. Hình thành kiến thức về Một số khái niệm cơ bản của ĐCĐT
 * Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ
 + Khi trục khuỷu quay pit-tông chuyển động như thế nào ?
 + Pít-tông chuyển động tịnh tiến lên xuống từ đâu đến đâu trong xilanh?
 GV: trên hình vẽ 21.1a và b em hãy quan sát và mô tả 2 vị trí đó.
 - Hành trình của pit-tông là gì?
 - Khi pit-tông dịch chuyển được một hành trình thì trục khuỷu quay được bao nhiêu 
độ?
 - Gọi R là bán kính quay của trục khuỷu em có nhận xét gì giữa S và R?
 - Không gian bên trong xilanh được giới hạn bởi những chi tiết nào?
 - Vậy thể tích toàn phần là thể tích như thế nào?
 - Vậy thể tích buồng cháy là thể tích như thế nào?
 - Vậy thể tích công tác là thể tích như thế nào? V ct, Vtp, Vbc có mối liên hệ gì vối 
nhau?
 - Nếu gọi D là đường kính xilanh hãy lập biểu thức tính Vct?
GV: Nguyễn Văn Niệm Trang 3 TRƯỜNG THPT ĐỨC THỌ GIÁO ÁN CÔNG NGHỆ 11
 Khi động cơ làm việc, bên trong xilanh diễn ra các quá trình: nạp, nén, cháy-giãn 
nở, thải, tổng cả bốn quá trình ấy gọi là chu trình làm việc của động cơ.
 8. Kì:
 Kì là một phần của chu trình diễn ra trong thời gian một hành trình của Pittông.
 4. Hình thành kiến thức về Nguyên lí làm việc của động cơ 4 kì
 * Bước 1: Chuyển giao nhiệm vụ
 Gv sử dụng tranh vẽ kết hợp với việc trình chiếu clip về nguyên lí làm việc của 
động cơ, sau đó yêu cầu học sinh thực hiện tìm hiểu các nhiệm vụ sau: 
 Trong mỗi kì làm việc của động cơ hãy tìm hiểu các nội dung sau:
 (1) Chiều dịch chuyển của pittong?
 (2) Tình hình đóng mở của xuppap?
 (3) Các thông số V, T, P trong mỗi kì thay đổi như thế nào? 
 (4) Diễn biến của môi chất công tác trong xi lanh của động cơ?
 - Nguyên lí làm việc của động cơ xăng 4 kì có gì khác nguyên lí làm việc của động 
cơ Điêzen 4 kì?
 * Bước 2 : Thực hiện nhiệm vụ
 HS hoạt động cá nhân và nhóm để thực hiện nhiệm vụ được giao.
 GV quan sát, theo dõi, hướng dẫn HS thực hiện nhiệm vụ để đảm bảo tất cả HS 
trong nhóm đều tập trung vào việc thực hiện nhiệm vụ được giao
 * Bước 3 : Báo cáo kết quả thực hiện
 GV theo dõi hướng dẫn, định hướng HS, có thể đặt ra một số câu hỏi cần thiết. 
 Nhóm hoạt động cá nhân và nhóm để trả lời một số câu hỏi của các nhóm đưa ra.
 Bước 4: Đánh giá và tự đánh giá kết quả thực hiện
 HS đối chiếu kết quả làm việc của cá nhân, nhóm với kết quả thảo luận chung và 
kết luận để tự đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ.
 GV nhận xét chung, đánh giá kết quả thực hiện nhiệm vụ của HS.
 * Sản phẩm cần đạt được:
 II. Nguyên lí làm việc của động cơ 4 kì
 1. Nguyên lí làm việc của động cơ Điêzen 4 kì
 Kì 1:(Kì nạp)
 + Pít-tông đi từ ĐCT xuống ĐCD, xupáp nạp mở, xupáp thải đóng.
 + Pít-tông được trục khuỷu dẫn động đi xuống, áp suất trong xilanh giảm, không khí 
trong đường ống nạp sẽ qua cửa nạp đi vào xilanh nhờ sự chênh áp suất.
 Kì 2 :(Kì nén)
 + Pít-tông đi từ ĐCD lên ĐCT, hai xupáp đều đóng.
 + Pít-tông được trục khuỷu dẫn động đi lên làm thể tích trong xilanh giảm nên áp 
suất và nhiệt độ khí trong xilanh tăng.
 + Cuối kì nén, vòi phun phun một lượng nhiên liệu điêzen với áp suất cao vào 
buồng cháy.
 Kì 3: (Cháy – Giãn nở)
 Pittông đi từ ĐCT xuống ĐCD, hai xupap đều đóng. 
 Đầu hành trình, quá trình cháy tiếp tục diễn ra rồi giảm dần, nhờ có áp suất cao đẩy 
Pittông đi xuống.
 Kì này còn được gọi là kì sinh công.
 Kì 4: (Thải)
 Pittông đi từ ĐCD lên ĐCT, xupap nạp đóng, xupap thải mở, khí thải trong xilanh 
theo đường ống thải ra ngoài. Khi Pittông đi đến ĐCT xupap thải đóng, kết thúc kì thải.
GV: Nguyễn Văn Niệm Trang 5