Giáo án Đại số Lớp 10 - Tiết 23, Bài 3: Phương trình và Hệ phương trình bậc nhất nhiều ẩn - Năm học 2019-2020

 Ngày 27/11/2019
Tiết 23
 Bµi 3: Ph­¬ng tr×nh vµ hÖ ph­¬ng tr×nh bËc nhÊt nhiÒu Èn
I. Mục tiêu của bài 
 1. Kiến thức:
- Nắm được định nghĩa phương trình bậc nhất hai ẩn, hệ hai phương trình bậc nhất hai ẩn. 
- Hiểu được khái niệm nghiệm của phương trình bậc nhất hai ẩn, nghiệm của hệ phương trình. 
- Nắm được định nghĩa phương trình bậc nhất ba ẩn và hệ ba phương trình bậc nhất ba ẩn.
- Nắm được phương pháp giải hệ ba phương trình bậc nhất ba ẩn.
 2. Kỹ năng: 
 - Giải được các hệ phương trình bậc nhất hai ẩn, ba ẩn.
 - Rèn kỹ năng tính toán và giải các bài toán bằng cách lập phương trình, hệ phương trình.
 - Dùng máy tính cầm tay giải được hệ phương trình bậc nhất hai ẩn, ba ẩn.
 3. Thái độ:
 - Rèn luyện tư duy logic, tính cẩn thận, chính xác.
 - Thái độ nghiêm túc, tích cực, chủ động trong học tập.
 4. Định hướng phát triển năng lực:
 - Rèn luyện tư duy linh hoạt, sáng tạo thông qua việc biến đổi hệ phương trình.
 - Năng lực tư duy và lập luận toán học.
 - Năng lực mô hình hóa toán học.
 - Năng lực giải quyết vấn đề toán học.
 - Năng lực giao tiếp toán học.
 - Biết được mối liên quan giữa toán học và thực tiễn.
II. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh
1. Giáo viên: Giáo án. Sgk. Đồ dùng dạy học, máy chiếu, bảng phụ.
2. Học sinh: SGK, vở ghi. Ôn tập kiến thức đã học về phương trình bậc nhất hai ẩn và hệ phương 
trình bậc nhất hai ẩn.
III. Tiến trình bài học 
 A. HOẠT ĐỘNG KHỞI ĐỘNG
 1. Mục đích: - Tạo sự tò mò, gây hứng thú cho học sinh về “ phương trình và hệ phương trình 
 bậc nhất nhiều ẩn” . 
 - Hình dung được hình ảnh ban đầu về sự “KN phương trình và hệ phương trình 
bậc nhất nhiều ẩn” .
 2. Nội dung: Giáo viên đưa 1 bài toán đố và đặt các câu hỏi.
 *Cách thức: tìm hiểu bài toán và trả lời câu hỏi
Bài toán: “ Vừa gà vừa chó
 Bó lại cho tròn 
 36 con, 100 chân chẵn
 Hỏi bao nhiêu gà? Bao nhiêu chó”
- Câu hỏi: Gọi số gà là x, số chó y. Biểu diễn mối quan hệ giữa x và y. 
- Hs trả lời: Ta có : x+y=36
 2x+4y=100
- GV kết luận: Ta thấy x+y=36, 2x+4y=100 là dạng phương trình 
bậc nhất 2 ẩn x y.
3. Sản phẩm: Học sinh mô tả bằng cách hiểu của mình về phương trình và hệ phương trình bậc 
nhất nhiều ẩn.
 B. HOẠT ĐỘNG HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
1. Mục đích: + Nắm vững KN phương trình và hệ phương trình bậc nhất nhiều ẩn và tập nghiệm 
của chúng II. Hệ 3 pt bậc nhất 3 ẩn
 *Khái niệm: - Pt bậc nhất 3 ẩn có dạng: ax+by+cz=d , trong đó x,y,z là 3 ẩn và a,b,c,d là các hệ 
 số 
 a,b,c không đồng thời bằng 0.
 - Hệ 3 pt bậc nhất 3 ẩn có dạng tổng quát là
 a1x b1 y c1z d1
 a2 x b2 y c2 z d2 (1)
 a3 x b3 y c3 z d3
 Trong đó x,y,z là 3 ẩn ; các chữ số còn lại là các hệ số
 x 3y 2z 1
 Mỗi bộ ba số (nghiệmx0 ; y0 ; z0 đúng) cả ba pt của hệ được gọi là một nghiệm của hệ pt (1).
 3
- Giao việc: + Tìm nghiệm của hệ phương trình: 4y 3z (2) 
 2
 2z 3
 - GV tổng hợp, nhận xét các câu trả lời của HS và chốt phương pháp giải: 
 + Hệ pt (2) gọi là dạng tam giác, hệ này giải khá đơn giản chỉ việc từ pt cuối tính được z thế 
vào pt thứ 2 ta được y và cuối cùng thế z,y vừa tìm được vào pt đầu ta được x
 + Mọi hệ 3 pt bậc nhất 3 ẩn đều biến đổi được vế dạng tam giác, theo pp khử dần ẩn số.
- Giao việc: + Giải hệ phương trình bằng phương pháp đưa về dạng tam giác:
 1
 x 2y 2z 
 2
 y z 3 
 y 9z 2
 - GV tổng hợp, nhận xét các câu trả lời của HS và nhắc lại phương pháp giải hệ pt bằng cách đưa về 
dạng tam giác.
- Giao việc: + Giải hệ phương trình bằng MTBT:
 2x 3y 5 x y 3
 a) b) 
 x y 2 2x 2y 5
 x y z 3 x y z 3
c) 2y 3z 5 d) 2x y z 2
 3z 3 x z 3
- GV tổng hợp, nhận xét các câu trả lời của HS. 
 C. D. HOẠT ĐỘNG LUYỆN TẬP VÀ VẬN DỤNG
1. Mục đích: + Làm được một số dạng bài tập về giải hệ phương trình bậc nhất nhiều ẩn bằng các 
phương pháp đã học.
2. Nội dung: + Học sinh làm bài tập 
- Cách thức: + Giáo viên phát bài tập, học sinh làm ở nhà
3. Sản phẩm: Giải được một số dạng toán cơ bản về giải hệ phương trình bậc nhất nhiều ẩn.
Giải các hệ phương trình:
 2x 3y 5 x y 3
a) b) 
 x y 2 2x 2y 5
 E. VẬN DỤNG VÀ MỞ RỘNG: