Giáo án Địa lý 10 - Tiết 43, Bài 35: Vai trò, các nhân tố ảnh hưởng và đặc điểm phân bố các ngành dịch vụ - Đinh Thị Sen

 Tr­êng THPT §øc Thä Gi¸o ¸n §Þa LÝ 10
Ngày soạn: 13/ 3/ 2021 
 Tiết 43: Bài 35 : VAI TRÒ, CÁC NHÂN TỐ ẢNH HƯỞNG VÀ ĐẶC ĐIỂM PHÂN BỐ 
 CÁC NGÀNH DỊCH VỤ
I. Mục tiêu: Sau bài học này, học sinh phải
1. Về kiến thức:
- Biết được cơ cấu và vai trò của các ngành dịch vụ.
- Hiểu được ảnh hưởng của các nhân tố kinh tế-xã hội tới sự phát triển và phân bố các ngành dịch 
vụ
-Biết những đặc điểm phân bố các ngành dịch vụ trên thế giới.
2. Về năng lực:
- Biết đọc và phân tích lượng đồ về tỉ trọng các ngành dịch vụ trong cơ cấu GDP của các nước trên 
thế giới
- Xác định được trên bản đồ các trung tâm dịch vụ lớn trên thế giới.
3. Về phẩm chất:
- Có thái độ tích cực trong việc tham gia vào các hoạt động nhằm phát triển ngành dịch vụ tại địa 
phương.
4. Định hướng phát triển năng lực:
-Năng lực chung: Năng lực giải quyết vấn đề, sáng tạo, giao tiếp, hợp tác, ngôn ngữ
-Năng lực chuyên biệt: Sử dụng tranh ảnh, tư duy theo lãnh thổ
Bảng mô tả mức độ nhận thức và năng lực được hình thành trong chủ đề
Nội dung Nhận biết Thông hiểu Vận dụng thấp Vận dụng cao
Vai trò, các - Biết được cơ - Phân tích được -Đọc và phân tích Đánh giá được 
nhân tố ảnh cấu và vai trò của lược đồ về tỉ 
 ảnh hưởng của sự phát triển và 
hưởng và đặc các ngành dịch trọng các ngành vai trò của các 
điểm phân bố vụ các nhân tố đến dịch vụ trong cơ ngành dịch vụ 
các ngành dịch -Biết những đặc cấu GDP của các 
 sự phát triển và tại địa phương.
vụ điểm phân bố các nước trên thế giới
 ngành dịch vụ phân bố các -Xác định được 
 trên thế giới. trên bản đồ các 
 ngành dịch vụ.
 trung tâm dịch vụ 
 -Nhận xét được lớn trên thế giới.
 sự phân hóa tỉ -Nêu được các 
 trọng của các 
 ngành dịch vụ ngành dịch vụ 
 trong cơ cấu GDP hiện có ở địa 
 của các nước trên 
 thế giới. phương.
 -Lấy được các ví 
 dụ về ảnh hưởng 
 của các nhân tố 
 đến sự phát triển 
 và phân bố các 
 ngành dịch vụ 
 tại địa phương 
 và ở Việt Nam.
II. Thiết bị dạy học và học liệu 
1. Chuẩn bị của giáo viên:
- Bản đồ Địa lí công nghiệp thế giới
- Sơ đồ trong sgk(phóng to)
 GV: §inh ThÞ Sen Tr­êng THPT §øc Thä Gi¸o ¸n §Þa LÝ 10
Bước 3: GV nhận xét, chuẩn kiến thức.và hỏi thêm:Tại sao nói ngành dịch vụ phát triển mạnh có tác 
dụng thúc đẩy các ngành sản xuất vật chất? (Dịch vụ cung ứng vật tư cho sản xuất, tạo điều kiện lưu 
thông hàng hóa, những ngành như GTVT, thương mại, tài chínhcó ảnh hưởng trực tiếp hoặc 
gián tiếp đến các ngành sản xuất vật chất).
GV giảng thêm về sự chuyển dịch trong cơ cấu sử dụng lao động: Do vai trò quan trọng như vậy mà 
số người hoạt động trong ngành dịch vụ ngày càng tăng. Càng ở trình độ cao, số lao động trong 
ngành dịch vụ càng lớn. GV yêu cầu HS nêu ví dụ.
 (Hoa Kì: trên 80%, các nước Bắc Mĩ và Tây Âu; Từ 50-79%, các nước đang phát triển: trên dưới 
30%, Việt Nam: 23% năm 2003). Sau đó GV đưa ra một số hình ảnh về các nhóm ngành DV để HS 
quan sát.
I. Cơ cấu và vai trò của các ngành dịch vụ
1. Cơ cấu
 Cơ cấu ngành dịch vụ hết sức phức tạp, gồm:
- Dịch vụ kinh doanh
- Dịch vụ tiêu dùng
- Dịch vụ công
2.Vai trò
- Phục vụ cho các nhu cầu sản xuất và đời sống.
- Thúc đẩy các ngành sản xuất vật chất phát triển.
- Sử dụng tốt hơn nguồn lao động, tạo nhiều việc làm.
- Khai thác hiệu quả các tài nguyên thiên nhiên, di sản văn hóa, lịch sử
Hoạt động 2: Tìm hiểu các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố các ngành dịch vụ
a. Mục tiêu
- Trình bày và phân tích được ảnh hưởng các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố các 
ngành dịch vụ
b. Phương pháp/ kĩ thuật dạy học
- Hoạt động nhóm
- Sử dụng phương tiện trực quan: tranh ảnh
c. Phương tiện
- Tranh ảnh về các ngành dịch vụ trong cuộc sống.
d. Tiến trình hoạt động
a. Các nhân tố ảnh hưởng
Bước 1: GV giới thiệu Sơ đồ Các nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố các ngành dịch vụ 
trong mục II SGK, yêu cầu HS trình bày những nhân tố ảnh hưởng đến sự phát triển và phân bố của 
ngành dịch vụ . Sau đó GV yêu cầu HS làm việc theo nhóm (6 nhóm), GV yêu cầu các nhóm phân 
tích và cho ví dụ về ảnh hưởng của các nhân tố đến sự phát triển và phân bố các ngành dịch vụ.
Bước 2: Các nhóm HS thảo luận nhóm và trình bày vào bảng phụ. GV trả lời thắc mắc của HS.
Bước 3: Đại diện các nhóm HS treo bảng phụ và trình bày nội dung hoàn thành của nhóm mình . 
Các nhóm khác bổ sung, góp ý.
Bước 4: GV nhận xét, lấy thêm các dẫn chứng và chuẩn kiến thức, sau đó giới thiệu cho HS các 
hình ảnh minh họa các ảnh hưởng của từng nhân tố.
 GV: §inh ThÞ Sen Tr­êng THPT §øc Thä Gi¸o ¸n §Þa LÝ 10
c. Phương tiện
d. Tiến trình hoạt động
Bước 1: GV giao nhiệm vụ cho HS dựa vào kiến thức đã học và các kênh hình SGK trả lời các câu 
hỏi:
Câu 1: Dịch vụ không phải là ngành
A. phục vụ nâng cao chất lượng cuộc sống của con người
B. góp phần giải quyết việc làm
C. trực tiếp sản xuất ra của cải vật chất
D. làm tăng giá trị hàng hóa nhiều lần
Câu 2: Loại hình dịch vụ nào sau đây không được xếp vào nhóm dịch vụ có liên quan đến việc phục 
vụ đời sống con người?
A. giáo dục B. ngân hàng C. dịch vụ nhà ở D. vận tải hành khách
Câu 3: Vai trò nào sau đây không đúng với các ngành dịch vụ
A. thúc đẩy các ngành sản xuất vật chất phát triển
B. cho phép khai thác tốt hơn các nguồn tài nguyên thiên nhiên
C. tạo nhiều việc làm
D. sản xuất ra máy móc, thiết bị phục vụ sản xuất
Câu 4: Nhân tố nào sau đây có tác động tới nhịp độ phát triển và cơ cấu ngành dịch vụ
A. trình độ phát triển kinh tế B. phân bố dân cư
C. quy mô, cơ cấu dân số D. tài nguyên thiên nhiên
Câu 5: Có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với việc hình thành các điểm dịch vụ du lịch là
A. trình độ phát triển kinh tế đất nước
B. mức sống và thu nhập thực tế của người dân
C. sự phân bố các điểm dân cư
D. sự phân bố các tài nguyên du lịch
Câu 6: Giải thích tại sao các thành phố lớn cũng đồng thời là các trung tâm dịch vụ lớn?
TL: Vì các thành phố lớn có dân cư tập trung đông đúc, nhu cầu tiêu dùng lớn. Ngoài ra, ở nhiều 
thành phố lớn, đồng thời cũng là trung tâm công nghiệp, nhu cầu nguyên liệu và vận chuyển sản 
phẩm nhiều.
Bước 2: HS thực hiện cá nhân hoặc trao đổi với bạn bên cạnh để hoàn thành nội dung.
Bước 3: HS trình bày kết quả.
Bước 4: GV đánh giá và chuẩn kiến thức
4. Vận dụng và mở rộng
GV yêu cầu HS về nhà thực hiện các nhiệm vụ sau:
 - Hoàn thành các bài tập SGK
 - Tìm hiểu thực trạng phát triển các ngành dịch vụ tại địa phương.
 GV: §inh ThÞ Sen