Giáo án Lịch sử Lớp 11 - Tiết 12,13,14: Tình hình các nước tư bản giữa hai cuộc chiến tranh thế giới (1919-1939) - Nguyễn Thị Yến

 Giáo án Lịch sử 11 – Ban Cơ bản
 Ngày soạn: 21/11/2020
 Tiết PPCT: 12,13,14
CHUYÊN ĐỀ: TÌNH HÌNH CÁC NƯỚC TƯ BẢN GIỮA HAI CUỘC CHIẾN TRANH THẾ 
 GIỚI (1919 – 1939) (3 tiết)
A. NỘI DUNG CHUYÊN ĐỀ
I. TRẬT TỰ THẾ GIỚI HÌNH THÀNH SAU CHIẾN TRANH THẾ GIỚI THỨ NHẤT – 
HỆ THỐNG VECXAI – OASINHTON
- Chiến tranh thế giới thứ nhất kết thúc, các nước TB đã tổ chức hội nghị hoà bình ở Vecxay và 
Oasinhton để phân chia quyền lợi. Một trật tự thế giới được thiết lập, mang tên hệ thống hòa ước 
Vecxai-Oasinhton.
- Hệ thống Vecxai-Oasinhton mang lại nhiều lợi lộc cho các nước thắng trận. Gây nên mâu thuẫn 
sâu sắc giữa các nước ĐQ.
II. CUỘC KHỦNG HOẢNG KINH TẾ THẾ GIỚI VÀ NHỮNG TÁC ĐỘNG
- Nguyên nhân:
 Những năm 1924 – 1929 các nước TB bất ổn về chính trị, đạt mức tăng trưởng cao về kinh tế. Do 
sản xuất ồ ạt, chạy đua theo lợi nhuận dẫn đến cung lớn hơn cầu. Hàng hoá dư thừa.
 10/1929 khủng hoảng bùng nổ ở Mỹ rồi lan tràn thế giới.
- Hậu quả:
 + Kinh tế: Tàn phá nặng nề nền kinh tế các nước tư bản.
 + Xã hội: Hàng triệu người đói khổ.
 + Chính trị: Bất ổn định, các cuộc đấu tranh, biểu tình diễn ra liên tục lôi kéo hàng triệu người 
tham gia.
- Quan hệ quốc tế: Hình thành 2 khối đối lập: Anh – Pháp - Mĩ và Đức-Italia-Nhật, ráo riết chạy 
đua vũ trang. Báo hiệu nguy cơ cuộc chiến tranh mới
III. CÁC BIỆN PHÁP THOÁT KHỎI KHỦNG HOẢNG KINH TẾ CỦA CÁC NƯỚC TƯ 
BẢN
1. Chính sách mới của tổng thống Mĩ Ph.Ru-dơ-ven-giải pháp thoát khỏi khủng hoảng
- Năm 1932 Ru-dơ-ven thực hiện chính sách mới.
- Nội dung: 
Chính sách kinh tế xã hội:
 + Nhà nước can thiệp tích cực đời sống kinh tế
 + Giải quyết nạn thất nghiệp thông qua các đạo luật: ngân hàng, phục hưng công nghiệp, điều 
chỉnh nông nghiệp.
-> Nhà nước điều tiết KT, giải quyết các vấn đề chính trị, xã hội, vai trò của nhà nước được tăng 
cường.
- Kết quả:
 + Giải quyết việc làm cho người thất nghiệp để xoa dịu mâu thuẫn xã hội.
 + Khôi phục được sản xuất.
 + Thu nhập quốc dân tăng liên tục từ 1933.
Chính sách ngoại giao:
 + Thực hiện chính sách “Láng giềng thân thiện”.
 + 11/1933 công nhận và đặt quan hệ ngoại giao với Liên Xô.
 + Trung lập với các xung đột quân sự ngoài châu Mĩ
2. Nước Đức trong thời kỳ Hítle cầm quyền (1933 – 1939):
Giáo viên: Nguyễn Thị Yến Giáo án Lịch sử 11 – Ban Cơ bản
- Giải thích những tác động của chính sách mới đến tình hình nước Mĩ giai đoạn 1919 – 1939.
- Trình bày được những biện pháp phát xít hóa bộ máy nhà nước của Đức.
- Thông báo những biểu hiện của chủ nghĩa quân phiệt Nhật Bản
- So sánh những biện pháp thoát khỏi khủng hoảng kinh tế thế giới 1929 – 1933 của các nước Mĩ, 
Đức, Nhật, giải thích những tác động của chính sách đó tới tình hình thế giới.
2. Kĩ năng
- Phát triển kĩ năng khai thác tranh ảnh, tư liệu lịch sử.
- Phát triển kĩ năng phân tích, so sánh, đối chiếu các sự kiện lịch sử
3. Thái độ
- Biết chia sẻ, thông cảm với những người lao động bị mất việc làm, đời sống khó khăn, do tác động 
của khủng hoảng kinh tế thế giới.
- Tôn trọng và học tập tinh thần làm việc
- Lên án những hành động xâm lược, chạy đua vũ trang của các lực lượng phát xít.
4. Định hướng các năng lực hình thành
Năng lực chung
 Năng lực tự học, năng lực phát hiện và giải quyết vấn đề; năng lực giao tiếp, năng lực hợp 
tác; năng lực sử dụng ngôn ngữ.
Năng lực chuyên biệt
 - Năng lực tái hiện hiện tượng, sự kiện lịch sử khủng hoảng kinh tế thế giới, tác động to lớn 
của nó đối với các nước tư bản giữa hai cuộc chiến tranh thế giới.
 - Năng lực thực hành bộ môn: khai thác sử dụng tài liệu tranh ảnh, biểu đồ lien quan đến nội 
dung chuyên đề
 - Năng lực giải quyết mối quan hệ, ảnh hưởng của Hòa ước Vecxai-Oasinhton đến quan hệ 
quốc tế sau Chiến tranh thế giới thứ nhất
 - So sánh, phân tích những con đường khác nhau của các nước tư bản để tìm cách thoát khỏi 
khủng hoảng kinh tế
 - Biết thể hiện chính kiến của mình về các vấn đề lịch sử như: đánh giá về nhân vật Hít-le và 
sự xuất hiện của chủ nghĩa phát xít, đe dọa nền hòa bình an ninh thế giới.
II. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH
1.Chuẩn bị của giáo viên
Bản đồ chính trị Châu Âu 1914 – 1923
Tranh ảnh nước Đức, Mĩ, Nhật Bản
Tài liệu tham khảo
Phiếu học tập
2.Chuẩn bị của học sinh:
- Sách giáo khoa, nghiên cứu nội dung chuyên đề
- Cho HS sưu tầm tranh ảnh nước Đức,Mĩ, Nhật Bản
- Tham khảo tài liệu có liên quan bài học
III. TIẾN TRÌNH DẠY HỌC CHUYÊN ĐỀ:
 1. Giới thiệu của giáo viên
Cuộc chiến tranh thế giới thứ nhất kết thúc năm 1918 đặt ra nhiều vấn đề cần giải quyết, đặc biệt là 
mối quan hệ của các nước đế quốc giữa Đức, Anh, Pháp, Mĩ sẽ như thế nào? Tình hình thế giới có 
gì thay đổi sau năm 1918 và sự thay đổi này sẽ tác động trực tiếp ra sao? Chúng ta cùng thay đổi 
chuyên đề “Các nước tư bản giữa hai cuộc chiến tranh thế giới” để trả lời câu hỏi này.
 2. Tổ chức các hoạt động học tập
 a. Hoạt động 1. Tìm hiểu về trật tự thế giới hình thành sau Chiến tranh thế giới thứ nhất – 
 Hệ thống Vecxai – Oasinhton
Giáo viên: Nguyễn Thị Yến Giáo án Lịch sử 11 – Ban Cơ bản
GV: Với hệ thống V-O, trật tự thế giới mới được thiết lập như thế nào? Em có nhận xét gì về tính 
chất của hệ thống này?
HS: Dựa vào sự so sánh trên lược đồ – trả lời.
GV: Gọi các em HS khác bổ sung.
GV: Chốt ý. Đức mất 1/8 đất đai, ½ dân số, 1/3 mỏ sắt, 1/3 mỏ than Áo – Hung tách thành 2 
nước Áo và Hungari diện tích nhỏ hơn rất nhiều. Đất Áo-Hung cũ lập thành những nước mới Tiệp 
Khắc, Nam Tư, một số đất đai khác cắt cho Rumani, Italia Ba Lan được thành lập với vùng đất 
thuộc Áo-Đức-Nga.
- Chiến tranh thế giới thứ nhất kết thúc, các nước TB đã tổ chức hội nghị hoà bình ở Vecxay và Oa 
Sinh Tơn để phân chia quyền lợi. Một trật tự thế giới được thiết lập, mang tên hệ thống hòa ước 
Vecxai-Oa Sinh Tơn.
- Hệ thống Vecxai-Oasinhton mang lại nhiều lợi lộc cho các nước thắng trận Gây nên mâu thuẫn 
sâu sắc giữa các nước ĐQ.
b. Hoạt động 2. Tìm hiểu về cuộc khủng hoảng kinh tế và những tác động
* Hoạt động Cả lớp.
* Phương pháp: hỏi đáp
 GV: Cho HS theo dõi SGK tìm nguyên nhân khủng hoảng KT.
 HS: Xem SGK – trả lời.
 GV: Nhận xét – chốt ý. Cho HS quan sát hình và trả lời câu hỏi: Khủng hoảng dẫn đến hậu quả gì 
cho các nước TB?
Giáo viên: Nguyễn Thị Yến Giáo án Lịch sử 11 – Ban Cơ bản
- Khối nhiều thuộc địa.
- Khối ít thuộc địa.
- Nguyên nhân:
 Những năm 1924 – 1929 các nước TB bất ổn về chính trị, đạt mức tăng trưởng cao về KT. Do sản 
xuất ồ ạt, chạy đua theo lợi nhuận dẫn đến cung lớn hơn cầu. Hàng hoá dư thừa.
 10/1929 khủng hoảng bùng nổ ở Mỹ rồi lan tràn thế giới.
- Hậu quả:
 + Kinh tế: Tàn phá nặng nề nền KT các nước TB.
 + Xã hội: Hàng triệu người đói khổ.
 + Chính trị: Bất ổn định, các cuộc đấu tranh, biểu tình diễn ra liên tục lôi kéo hàng triệu người 
tham gia.
- Quan hệ quốc tế: Hình thành 2 khối đối lập: Anh – Pháp - Mĩ và Đức-Italia-Nhật, ráo riết chạy 
đua vũ trang. Báo hiệu nguy cơ cuộc chiến tranh mới
Giáo viên: Nguyễn Thị Yến Giáo án Lịch sử 11 – Ban Cơ bản
GV: Qua nội dung chính sách mới của Mỹ, đã mang đến kết quả gì?
Bức tranh đương thời mô tả chính sách mới (người khổng lồ tượng trưng cho Nhà nước
Chính sách mới của tổng thống Mĩ Ph.Ru-dơ-ven-giải pháp thoát khỏi khủng hoảng:
- Năm 1932 Ru-dơ-ven thực hiện chính sách mới.
- Nội dung: 
 + Nhà nước can thiệp tích cực đời sống KT.
 + Giải quyết nạn thất nghiệp thông qua các đạo luật: ngân hàng, phục hưng công nghiệp, điều 
chỉnh nông nghiệp.
-> Nhà nước điều tiết KT, giải quyết các vấn đề chính trị, xã hội, vai trò của nhà nước được tăng 
cường.
Giáo viên: Nguyễn Thị Yến Giáo án Lịch sử 11 – Ban Cơ bản
 - Mục tiêu: tiến tới chiến tranh để phân chia lại thế giới.c.3.Con đường đi tới chiến tranh của 
 Nhật:
Hoạt động/toàn lớp
Quan sát lược đồ nước Nhật: nhận xét về sự thay đổi của nước Nhật
Tìm hiểu cuộc khủng hoảng KT 1929 – 1933 ở Nhật?
- Khủng hoảng KT 1929 – 1933 tác động vào nền KT Nhật làm cho KT bị giảm sút trầm trọng, nhất 
là nông nghiệp. 
- Biểu hiện:
 + Năm 1931 sản lượng công nghiệp giảm 32,5%.
 + N2 giảm 1,7%
 + Ngoại thương giảm 80%.
 + Đồng Yên sụt giá nghiêm trọng.
- Hậu quả: khủng hoảng đạt đỉnh cao năm 1931. tác động mạnh đến XH. 
 + Nông dân bị phá sản.
 + 3 triệu công nhân thất nghiệp. 
 + Mâu thuẫn xã hội lên cao -> những cuộc đấu tranh của nhân dân bùng nổ
Chủ nghĩa quân phiệt Nhật hình thành như thế nào?
Giáo viên: Nguyễn Thị Yến Giáo án Lịch sử 11 – Ban Cơ bản
 tranh thế giới mới.
 Trình bày được Vẽ được sơ đồ .
 những điểm cơ bản Khái quát được tỷ lệ thất Nhận xét được 
 Nước Mĩ trong Chính sách những nét chính về nghiệp của Chính sách mới 
 giữa hai mới của Tổng cuộc khủng hoảng nước Mĩ trong do chính quyền 
 cuộc Chiến thống Mĩ Rudơven kinh tế ở Mĩ và giai đoạn này. Tổng thống 
 tranh thế và tác dụng của nó những tác động Rudơven đề ra 
 giới (1918 – trong việc đưa của nó đến kinh tế, đối với nền KT 
 1939) nước Mĩ thoát khỏi xã hội nước Mĩ. Mĩ.
 cuộc khủng hoảng. Liên hệ Chính 
 sách mới của 
 Rudơven đối 
 với vai trò điều 
 tiết nền kinh tế 
 của Nhà nước.
 Trình bày được -Giải thích được - Phân tích Nhận xét được 
 Nước Đức những chính sách tại sao giai cấp tư được: Đức tìm về hậu quả của 
 giữa hai về chính trị, kinh sản ủng hộ Hitle lối thoát khủng việc Hitle lên 
 cuộc Chiến tế, đối ngoại của lên nắm chính hoảng bằng nắm quyền đối 
 tranh thế nước Đức thời quyền việc phát xít với nước Đức 
 giới (1918 – Hítle. hoá bộ máy nhà và thế giới
 1939) nước.
 - Trình bày được - Lí giải được - So sánh được - Nhận xét 
 quá trình quân cuộc khủng hoảng quá trình phát được cách thức 
 Nước Nhật phiệt hoá bộ máy kinh tế thế giới xít hóa bộ máy thoát khỏi 
 Bản giữa nhà nước ở 1929-1933 đã tác Nhà nước giữa khủng hoảng 
 hai cuộc Nhật Bản. động đến nước Đức và Nhật. của Đức, Mĩ, 
 Chiến tranh Nhật ntn. - Phân tích Nhật.
 thế giới - Giải thích được được quá trình - Rút ra đặc 
 (1919 – vì sao Nhật Bản quân Phiệt hóa điểm quá trình 
 1939) - Trình bày được đánh chiếm TQ. ở Nhật Bản. quân phiệt hoá 
 cuộc đấu tranh Nhật Bản.
 chống chủ nghĩa - Giải thích được 
 quân phiệt của những biểu hiện sự 
Giáo viên: Nguyễn Thị Yến