Giáo án ôn thi THPT QG Địa lí 12 - Buổi 9: Địa lí dân cư và chuyển dịch cơ cấu kinh tế - Đinh Thị Sen

 Trường THPT Đức Thọ Giáo án ôn thi THPTQG
 Buổi 9 Ngày soạn: 26/ 12/ 2019
 Chuyên đề 8: ĐỊA LÍ DÂN CƯ VÀ CHUYỂN DỊCH CƠ CẤU KINH TẾ
 1. MỤC TIÊU: Sau buổi học về nội dung này, HS phải:
 1.1 Kiến thức:
 - Hệ thống hóa được kiến thức về đặc điểm dân số của nước ta.
 - Hiểu được đặc điểm về vấn đề lao động- việc làm ở nước ta.
 - Biết được sự chuyển dịch về cơ cấu kinh tế nước ta.
 1.2. Kĩ năng:
 Rèn luyện các kĩ năng về hệ thống hóa, kĩ năng khai thác kiến thức từ Atlat ĐLVN, bảng số liệu, 
biểu đồ và vận dụng vào làm các câu hỏi trắc nghiệm liên quan đến hai nội dung trên.
 2. CHUẨN BỊ CỦA GIÁO VIÊN VÀ HỌC SINH
 2.1. Chuẩn bị của giáo viên:
 - Tài liệu về phần đặc điểm dân số; vấn đề lao động- việc làm nước ta.
 - Một số bài tập trắc nghiệm liên quan tới nội dung buổi học.
 2.2. Chuẩn bị của học sinh:
 - Sưu tầm và giải các bài tập liên quan đến nội dung dân số; vấn đề lao động- việc làm nước ta.
 - Sưu tầm một số đề thi THPT Quốc gia các năm gần đây về nội dung của buổi học.
 3. TỔ CHỨC HỌC TẬP
 GV hướng dẫn HS hệ thống hóa kiến thức và các bài tập trắc nghiệm liên quan.
 Tiết 1. Đặc điểm dân số và phân bố dân cư:
 1. Việt Nam là nước đông dân, có nhiều thành phần dân tộc.
 - Năm 2006 dân số nước ta là 84,1 triệu người, thứ 3 ĐNA, 13 trên thế giới.
 Nguồn lao động dồi dào, thị trường tiêu thụ rộng lớn, bên cạnh đó gây trở ngại trong giải quyết 
việc làm, nâng cao chất lượng cuộc sống.
 - Có 54 dân tộc, đông nhất là người Kinh (86.2%)
 đoàn kết tạo nên sức mạnh dân tộc, đa dạng văn hoá, nhưng vẫn còn chênh lệch về trình độ 
phát triển kinh tế, nhất là đối với các dân tộc ít người, mức sống còn thấp.
 2. Dân số tăng nhanh, dân số trẻ.
 - Dân số nước ta tăng nhanh đặc biệt là nửa cuối thế kỷ XX: 1965-75: 3%, 1979-89: 2.1%.
 - Thời kỳ 2000-2005 còn1,32% đã giảm đáng kể nhưng vẫn còn cao, mỗi năm tăng hơn 1 triệu 
người.
 Sức ép lên phát triển kinh tế, bảo vệ TNMT, nâng cao chất lượng cuộc sống.
 - Dân số trẻ: độ tuổi lao động khoảng 64,0% dân số, trẻ em chiếm 27%, tuổi già chỉ 9,0% (2005).
 LLLĐ dồi dào, trẻ nên năng động, sáng tạo, bên cạnh đó khó khăn trong giải quyết việc làm.
 3. Sự phân bố dân cư không đều
 - Mật độ dân số: 254 người/km2 (2006) phân bố không đều
 a/ Phân bố không đều giữa đồng bằng – miền núi:
 + Đồng bằng: 1/4 diện tích – chiếm 3/4 dân số ĐBSH cao nhất, 1.225 người/km 2 , gấp 5 lần 
cả nước.
 + Miền núi: 3/4 diện tích - chiếm 1/4 dân số Tây Nguyên 89 người/km 2, Tây Bắc 69 
người/km2 
 b/ Phân bố không đều giữa nông thôn và thành thị: 
 + Nông thôn: 73,1%, có xu hướng giảm.
 + Thành thị: 26,9%, có xu hướng tăng.
 - Nguyên nhân: ĐKTN, KTXH, lịch sử khai thác lãnh thổ.
 - Hậu quả: Sử dụng lãng phí, không hợp lý lao động, khó khăn trong khai thác tài nguyên
 GV: §inh ThÞ Sen Trường THPT Đức Thọ Giáo án ôn thi THPTQG
 1. VÒ c¬ cÊu ngµnh kinh tÕ.
 - C¬ cÊu kinh tÕ theo ngµnh n­íc ta ®ang chuyÓn dÞch tÝch cùc, ®óng h­íng theo xu thÕ: Gi¶m tØ 
träng KVI, t¨ng nhanh KV II, III. §Õn 2005 c¬ cÊu 3 khu vùc kinh tÕ t­¬ng øng lµ: 21%, 41% vµ 
38%
 - Trong néi bé ngµnh:
 * KVI: Gi¶m tØ träng ngµnh n«ng nghiÖp, t¨ng tØ träng cña ngµnh ng­ nghiÖp. Trong n«ng 
nghiÖp: Gi¶m tØ träng trång trät, t¨ng tØ träng ngµnh ch¨n nu«i
 * KVII: T¨ng tØ träng CN chÕ biÕn, gi¶m tØ träng CN khai th¸c. 
 C¸c ngµnh kinh tÕ n­íc ta ®ang ph¸t triÓn c©n ®èi, toµn diÖn, hiÖn ®¹i h¬n vµ phï hîp víi xu 
thÕ héi nhËp vµo nÒn kinh tÕ thÕ giíi.
 2. VÒ c¬ cÊu thµnh phÇn kinh tÕ.
 - KV kinh tÕ nhµ n­íc gi¶m tØ träng, KV kinh tÕ ngoµi quèc doanh t¨ng tØ träng nh­ng kinh tÕ 
nhµ n­íc vÉn gi÷ vai trß chñ ®¹o trong nÒn kt.
 - Kinh tÕ cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi t¨ng nhanh tØ träng
 Phï hîp víi xu thÕ ph¸t triÓn kinh tÕ hµnh ho¸ theo c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý cña nhµ 
n­íc.
 3. VÒ c¬ cÊu theo l·nh thæ kinh tÕ.
 - H×nh thµnh c¸c vïng kinh tÕ träng ®iÓm, c¸c KCN tËp trung, khu chÕ xuÊt, vïng chuyªn canh
 - H×nh thµnh 3 vïng kinh tÕ träng ®iÓm:
 * Vïng kinh tÕ träng ®iÓm B¾c Bé: Hîp t¸c quèc tÕ, kÕt hîp ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi víi còng 
cè ANQP, b¶o vÖ m«i tr­êng.
 * Vïng kinh tÕ träng ®iÓm MiÒn Trung: §­a MT thµnh mét vïng kinh tÕ n¨ng ®éng cña c¶ n­íc 
t¨ng tr­ëng vµ thóc ®Èy ph¸t triÓn khu vùc MT vµ TN.
 * Vïng kinh tÕ träng ®iÓm phÝa Nam: §Çu tµu kinh tÕ, dÉn ®Çu trong qu¸ tr×nh CNH-H§H, vïng 
®éng lùc cña c¶ n­íc
 Bài Tập
 Câu 1. Hai quốc gia Đông Nam Á có dân số đông hơn nước ta là :
 A. In-đô-nê-xi-a và Thái Lan. B. In-đô-nê-xi-a và Ma-lai-xi-a. 
 C. In-đô-nê-xi-a và Phi-líp-pin. D. In-đô-nê-xi-a và Mi-an-ma. 
 Câu 2. Vùng có mật độ dân số thấp nhất là
 A. Tây Nguyên. B. Tây Bắc. C. Đông Bắc. D. Duyên hải Nam Trung Bộ.
 Câu 3. Nhận xét nào sau đây không còn đúng với dân cư Việt Nam hiện nay?
 A. Đông dân, nhiều thành phần dân tộc. B. Dân số còn tăng nhanh.
 C. Cơ cấu dân số trẻ. D. Phân bố dân cư chưa hợp lí.
 Câu 4. Đặc điểm nào sau đây đúng với người lao động nước ta? 
 A. Cần cù, sáng tạo, có kinh nghiệm sản xuất nông nghiệp.
 B. Sáng tạo, thông minh, có kinh nghiệm trong hoạt động thương mại.
 C. Thông minh, cần cù, có kinh nghiệm trong hoạt động dịch vụ.
 D. Cần cù, sáng tạo, có kinh nghiệm trong sản xuất công nghiệp.
 Câu 6. Phát biểu nào sau đây không đúng khi nói về dân số nước ta?
 A. Dân số nước ta tăng nhanh. B. Cơ cấu dân số chuyển sang già.
 C. Việt Nam là một nước đông dân. D. Phần lớn dân số ở thành thị.
 Câu 7. Gia tăng dân số tự nhiên được tính bằng:
 A. Tỉ suất gia tăng dân số tự nhiên và gia tăng cơ giới. 
 B. Tỉ suất sinh trừ tỉ suất tử.
 C. Tỉ suất sinh trừ tỉ suất tử cộng với số người nhập cư. 
 D. Tỉ suất gia tăng dân số tự nhiên cộng với tỉ lệ xuất cư. 
 Câu 8. Gia tăng dân số được tính bằng:
 GV: §inh ThÞ Sen Trường THPT Đức Thọ Giáo án ôn thi THPTQG
 C. Dân số thành thị tăng, dân số nông thôn không đổi
 D. Dân số nông thôn giảm , dân số thành thị không đổi
 Câu 18. Trong cơ cấu nhóm tuổi của tổng dân số nước ta xếp thứ tự từ cao xuống thấp là
 A. Dưới độ tuổi lao động, trong độ tuổi lao động, ngoài độ tuổi lao động. 
 B. Ngoài độ tuổi lao động, trong độ tuổi lao động, dưới độ tuổi lao động. 
 C. Trong độ tuổi lao động, dưới độ tuổi lao động, ngoài độ tuổi lao động. 
 D. Trong độ tuổi lao động, ngoài độ tuổi lao động, dưới độ tuổi lao động. 
 Câu 19. Độ tuổi từ 60 trở lên có xu hướng tăng là do
 A. Tuổi thọ trung bình thấp. B. Hệ quả của tăng dân số những năm trước kia
 C. Tỉ lệ gia tăng dân số đã giảm đáng kể. D. Mức sống được nâng cao
 Câu 20. Nguyên nhân của sự gia tăng nhanh dân số thành thị ở nước ta trong những năm gần đây 
là do
 A. sự gia tăng nhanh của dân số. B. tăng vốn đầu tư nước ngoài. 
 C. chuyển đổi cơ cấu kinh tế. D. quá trình đô thị hóa.
 Câu 21. Trong quá trình công nghiệp hóa và hiện đại hóa đất nước thì lực lượng lao động 
trong các khu vực kinh tế ở nước ta sẽ chuyển dịch theo hướng : 
 A. Tăng dần tỉ trọng lao động trong khu vực sản xuất công nghiệp, xây dựng. 
 B. Giảm dần tỉ trọng lao động trong khu vực dịch vụ.
 C. Tăng dần tỉ trọng lao động trong khu vực nông, lâm, ngư.
 D. Tăng dần tỉ trọng lao động trong khu vực công nghiệp, xây dựng và dịch vụ.
 Câu 22. Trong cơ cấu lao động có việc làm theo thống kê năm 2005, lao động chiếm tỉ trọng 
lớn nhất thuộc về
 A. Công nghiệp - xây dựng B. Nông - lâm - ngư nghiệp
 C. Công nghiệp - xây dựng và dịch vụ. D. Dịch vụ
 Câu 23. Trong cơ cấu lao động theo thành phần kinh tế (thống kê năm 2005), lao động chiếm tỉ 
trọng lớn nhất thuộc về khu vực
 A. Kinh tế Nhà nước B. Kinh tế ngoài Nhà nước
 C. Kinh tế có vốn đầu tư nước ngoài D. Kinh tế Nhà nước và có vốn đầu tư nước ngoài
 Câu 24. Phát biểu nào sau đây không đúng khi nói về dân số nước ta?
 A. Dân số nước ta tăng nhanh B. Việt Nam là nước đông dân
 C. Phần lớn dân số ở thành thị. D. Cơ cấu dân số chuyển sang già.
 Câu 25. Nguyên nhân bao trùm nhất làm cho tỉ lệ gia tăng tự nhiên của dân số nước ta giảm 
là do thực hiện tốt
 A. công tác kế hoạch hóa gia đình B. Chính sách dân số và kế hoạch hóa gia đình
 C. các hoạt động giáo dục dân số. D. các hoạt động về kiểm soát sự gia tăng tự nhiên.
 GV: §inh ThÞ Sen