Giáo án Vật lí 12 - Tiết 10,11: Tổng hợp hai dao động điều hoà cùng phương cùng tần số phương pháp giản đồ Fre-nen - Năm học 2019-2020 - Lê Bá Hoàng

 Giáo án Vật lí 12
 Tiết 10-11: TỔNG HỢP HAI DAO ĐỘNG ĐIỀU HOÀ CÙNG PHƯƠNG 
 CÙNG TẦN SỐ PHƯƠNG PHÁP GIẢN ĐỒ FRE-NEN Ngày soạn:05/10/2019
I. MỤC TIÊU
 1. Kiến thức:
 - Trình bày được nội dung của phương pháp giản đồ Frenen. Nêu được cách sử dụngphương 
 pháp giản đồ để tổng hợp 2 dao đông điều hoà cùng phương, cùng tần số.
 2. Kĩ năng:
 - Biểu diễn được phương trình của dao động điều hoà bằng một vectơ quay.
 - Vận dụng được phương pháp giản đồ Fre-nen để tìm phương trình của dao động tổng hợp 
 của hai dao động điều hoà cùng phương, cùng tần số.
 3. Thái độ: Nghiêm túc, hứng thú trong học tập.
 4. Năng lực hướng tới
 a, Phẩm chất năng lực chung
 Phẩm chất: Tự lập, tự tin, tự chủ; Có trách nhiệm bản thân và cộng đồng
 Năng lực chung: Năng lực tự học; năng lực giải quyết vấn đề; Năng lực giao tiếp; Năng lực 
 hợp tác; Năng lực sử dụng ngôn ngữ; Năng lực tính toán.
 b, Năng lực chuyên biệt môn học
Năng lực sử dụng ngôn ngữ, năng lực tính toán, năng lực thực hành, thí nghiệm 
II. PHƯƠNG PHÁP-KĨ THUẬT
 1. Phương pháp
PP dạy học Gợi mở - vấn đáp, PP thuyết trình, PP hoạt động nhóm, PP công tác độc lập
 2. Kĩ thuật dạy học
Kĩ thuật đặt câu hỏi.
III. CHUẨN BỊ
 1. Giáo viên: Các hình vẽ 5.1, 5.2 Sgk.
 2. Học sinh: Ôn tập kiến thức về hình chiếu của một vectơ xuống hai trục toạ độ.
IV. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC
1. Tổ chức:
2. Kiểm tra bài cũ( 5 phút):
 + Thế nào là dao động cưỡng bức? Điều kiện xảy ra hiện tượng cộng hưởng?
3. Bài mới:
 Họat động của giáo viên Họat động của học sinh Nội dung
 HOẠT ĐỘNG 1: Khởi động (5’)
Mục tiêu: HS biết được các nội dung cơ bản của bài học cần đạt được : tổng hợp hai 
dao động điều hòa cùng phương, cùng tần số..
Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề
Định hướng phát triển năng lực: Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực 
sáng tạo, năng lực trao đổi. Phẩm chất tự tin, tự lập, giao tiếp.
GV: Lê Bá Hoàng Giáo án Vật lí 12
- Gợi ý cho hs dựa vào 2. Phương pháp giản đồ Fre-nen
Vectơ quay để tính tổng. - Lên bảng biễu diễn Ta lần lượt ta vẽ hai vec tơ quay 
- Yêu cầu hs lên bảng bằng vectơ quay đặt trưng cho hai dao động:
biểu diễn vectơ quay của 
hai pt dđđh.
- Biễu diễn vectơ quay 
của phương trình tổng 
của hai dđđh.
 - Nhận xét dao động tổng 
 hợp. (SGK)
- Nhận xét ? - Ta thấy OM 1 và OM 2 quay với 
 tốc độ góc ω thì OM cũng quay với 
 tốc độ góc là ω.
 - Phương trình tổng hợp
 x Acos(t )
 * Kết luận: “Dao động tổng hợp của 
 hai dao động điều hòa cùng 
 - Tiến hành làm câu C2 phương, cùng tần số là một dao 
 Tìm hai công thức (1) và dộng điều hòa cùng phương, cùng 
- Yêu cầu hs tiến hành (2). tần số với hai dao động đó”
làm câu C2 Trong đó: 
 A2 A2 A2 2A A cos( ) (1)
- Nhận xét kết quả của hs 1 2 1 2 2 1
 A1 sin 1 A2 sin 2
tìm được và sửa chữa. * Nếu hai dao động cùng tan (2) 
 A1 cos 1 A2 cos 2
 pha 3. Ảnh hưởng của độ lệch pha
- Từ công thức tính biên 2n với n 
độ nhận xét ảnh hưởng 2 1 Ta thấy
 = 1; 2; 3...
của độ lệch pha. * Nếu hai dao động cùng pha
 A A1 A2 
 2 1 2n với n = 1; 2; 3...
 * Nếu hai dao động 
 A A1 A2 (lớn nhất)
 ngược pha * Nếu hai dao động ngược pha
 2 1 (2n 1) 
 2 1 (2n 1) 
- Nhận xét chung với n = 1; 2; 3... với n = 1; 2; 3...
 A A1 A2 
 A A1 A2 (nhỏ nhất)
 - Đọc SGK và thảo luận 4. Ví dụ
 theo bàn về cách giải Tính tổng hai dao động
GV: Lê Bá Hoàng Giáo án Vật lí 12
 2 
 A. x 4sin(40 t ) (cm)B. x 4sin(40 t ) (cm) C. x 4sin(40 t ) (cm) D. 
 3 3 6
 5 
 x 4sin(40 t ) (cm)
 6
 Câu 7: Chọn câu đúng. Một vật dao động điều hoà, có quỹ đạo là một đoạn thẳng dài 
10cm. Biên độ dao động của vật là:
 A. 2,5cm.B. 5cm. C. 10cm. D. Kết quả khác.
 Câu 8: Chọn câu đúng. Một vật dao động điều hoà, có quãng đường đi được trong một 
chu kỳ là 16cm. Biên độ dao động của vật là:
 A. 4cm. B. 8cm. C. 16cm. D. 2cm.
 Câu 9: Một vật có thể tham gia đồng thời hai dao động điều hòa cùng phương, cùng tần 
 số nhưng ngược pha nhau. Nếu chỉ tham gia dao động thứ nhất, năng lượng dao động của 
 vật là W1. Nếu chỉ tham gia dao động thứ hai, năng lượng dao động của vật là W2=2,25W1. 
 Khi tham gia đồng thời hai giao động, năng lượng giao động của vật là
 A. 1,5W1 B. W1 C. 0,25W1 D. 0,5W1
 Hướng dẫn giải và đáp án
 Câu 1 2 3 4 5 6 7 8 9
 Đáp án C D A B A B B A C
 HOẠT ĐỘNG 4: Hoạt động vận dụng (10’)
Mục tiêu: Vận dụng làm bài tập 
Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp 
thuyết trình
Định hướng phát triển năng lực: Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực 
sáng tạo, năng lực trao đổi. Phẩm chất tự tin, tự lập, giao tiếp.
1. Chuyển giao nhiệm vụ học tập
GV chia lớp thành nhiều nhóm 
( mỗi nhóm gồm các HS trong 1 bàn) và giao các nhiệm vụ: thảo luận trả lời các câu hỏi 
sau và ghi chép lại câu trả lời vào vở bài tập 
 Một vật dao động điều hoà có phương trình dao động là: 
x = 5sin(2 t + ), ( x tính bằng cm; t tính bằng s; Lấy 2 10, 3,14). Gia tốc của vật 
 3
khi có li độ x = 3cm 
2. Báo cáo kết quả hoạt động và thảo luận
- HS trả lời.
- HS nộp vở bài tập.
- HS tự ghi nhớ nội dung trả lời đã hoàn thiện.
 Hướng dẫn: Ta có a 2x 120cm / s2 Gia tốc của vật khi có ly độ x = 3cm là: -
120(cm/s2).
 HOẠT ĐỘNG 5: Hoạt động tìm tòi và mở rộng (5’)
GV: Lê Bá Hoàng