Giáo án Vật lí 12 - Tiết 12,13: Sóng cơ và sự truyền sóng cơ - Năm học 2019-2020 - Lê Bá Hoàng

 Giáo án Vật lí 12
 Chương II : SÓNG CƠ VÀ SÓNG ÂM
 Tiết 12,13: SÓNG CƠ VÀ SỰ TRUYỀN SÓNG CƠ Ngày soạn: 11/10/2019
I. MỤC TIÊU
 1. Kiến thức:- Phát biểu được định nghĩa của sóng cơ.
 - Phát biểu được định nghĩa các khái niệm liên quan với sóng: sóng dọc, sóng ngang, tốc độ 
 truyền sóng, tần số, chu kì, bước sóng, pha.
 - Nêu được các đặc trưng của sóng là biên độ, chu kì hay tần số, bước sóng và năng lượng 
 sóng.
 2. Kĩ năng: - Tự làm được thí nghiệm về sự truyền sóng trên một sợi dây.
 3. Thái độ: Nghiêm túc, hứng thú trong học tập.
 4. Năng lực hướng tới
 a, Phẩm chất năng lực chung
 Phẩm chất: Tự lập, tự tin, tự chủ; Có trách nhiệm bản thân và cộng đồng
 Năng lực chung: Năng lực tự học; năng lực giải quyết vấn đề; Năng lực giao tiếp; Năng lực 
 hợp tác; Năng lực sử dụng ngôn ngữ; Năng lực tính toán.
 b, Năng lực chuyên biệt môn học
Năng lực sử dụng ngôn ngữ, năng lực tính toán, năng lực thực hành, thí nghiệm 
II. PHƯƠNG PHÁP-KĨ THUẬT
 1. Phương pháp
PP dạy học trực quan, PP nêu và giải quyết vấn đề, 
 2. Kĩ thuật dạy học
Kĩ thuật đặt câu hỏi
III. CHUẨN BỊ
 1. Giáo viên: Các thí nghiệm mô tả về sóng ngang, sóng dọc và sự truyền của sóng.
 2. Học sinh: Ôn lại các bài về dao động điều hoà.
IV. CÁC HOẠT ĐỘNG DẠY VÀ HỌC
1. Tổ chức:
2. Kiểm tra bài cũ:
- Kết hợp
3. Bài mới:
 Họat động của giáo viên Họat động của học sinh Nội dung
 HOẠT ĐỘNG 1: Khởi động (5’)
Mục tiêu: HS biết được các nội dung cơ bản của bài học cần đạt được, tạo tâm thế cho 
học sinh đi vào tìm hiểu bài mới: song cơ và sự chuyền song cơ
Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp 
thuyết trình; sử dụng đồ dung trực quan
Định hướng phát triển năng lực: Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực 
sáng tạo, năng lực trao đổi. Phẩm chất tự tin, tự lập, giao tiếp.
 - Trong đời sóng hằng ngày, chúng - HS ghi nhớ Chương II : 
ta thường nghe nói nhiều loại sóng khác SÓNG CƠ VÀ 
nhau như: sóng nước, sóng âm, sóng siêu SÓNG ÂM
GV: Lê Bá Hoàng Giáo án Vật lí 12
- Cung cấp cho hs môi theo phương trùng với phương 
trường truyền sóng của truyền sóng.
sóng dọc, sóng ngang và Sóng dọc truyền được trong môi 
sóng cơ. trường rắn, lỏng, khí.
 Sóng cơ không truyền được trong 
 chân không.
 II. Các đặc trưng của một sóng 
- Vẽ hình và giải thích hình sin.
cách tạo ra một sóng hình 1. Sự truyền của một sóng hình 
sin trên dây. sin
 - Theo dõi cách giải thích Kích thích một đầu dây căng 
- Trình bày cách truyền của GV thẳng, đầu còn lại cố định cho nó dao 
sóng của một sóng hình động hình sin. Trên dây cũng xuất 
sin. hiện một sóng hình sin . Hình 7.3 sgk
 Từ hình vẽ ta thấy đỉnh sóng dịch 
 chuyển theo phương truyền sóng với 
 - Tiếp thu khái niệm vận tốc v.
- Đưa ra khái niệm bước bước sóng 2. Các đặc trưng của một sóng 
sóng hình sin
 a./ Biên độ của sóng: Biên độ A 
 của sóng là biên độ dao động của một 
 phần tử của môi trường có sóng 
 truyền qua.
 b./ Chu kì của sóng: Là chu kì dao 
- Nhận xét về vận tốc động của một phần tử của môi 
dịch chuyển của đỉnh trường có sóng truyền qua.
 1
sóng. f gọi là tần số của sóng
 T
 Yêu cầu hs đọc SGK và - Đọc SGK và nêu ra các c./ Tốc độ truyền sóng: Là tốc độ 
rút ra các đặc trưng của đặc trưng của một sóng lan truyền dao động trong môi 
một sóng hình sin hình sin trường.
a./ Biên độ sóng a./ Biên độ sóng Đối với 1 môi trường vận tốc 
 truyền sóng là một giá trị không đổi.
b./ Chu kì của sóng b./ Chu kì của sóng d./ Bước sóng: Bước sóng λ là 
 quãng đường mà sóng truyền được 
c./ Tốc độ truyền sóng c./ Tốc độ truyền sóng trong một chu kì
 v
  vT 
d./ Bước sóng d./ Bước sóng f
 e./ Năng lượng của sóng
e./ Năng lượng của sóng (SGK)
GV: Lê Bá Hoàng Giáo án Vật lí 12
 C. Vận tốc dao động của các phần tử vật chất gọi là vận tốc của sóng
 D. Năng lượng của sóng luôn luôn không đổi trong quá trình truyền sóng. 
3. Chọn câu đúng. Sóng ngang là sóng:
 A. được truyền đi theo phương ngang. 
 B. có phương dao động vuông góc với phương truyền sóng.
 C. được truyền theo phương thẳng đứng. 
 D. có phương dao động trùng với phương truyền sóng. 
4. Chọn câu đúng. Sóng dọc là sóng:
 A. được truyền đi theo phương ngang.
 B. có phương dao động trùng với phương truyền sóng.
 C. được truyền đi theo phương thẳng đứng.
 D. có phương dao động vuông góc với phương truyền sóng.
5. Chọn câu đúng. Bước sóng là:
 A. khoảng cách giữa hai điểm gần nhau nhất trên phương truyền sóng và dao động 
cùng pha. 
 B. khoảng cách giữa hai điểm dao động cùng pha trên phương truyền sóng.
 C. khoảng cách giữa hai điểm gần nhau nhất trên phương truyền sóng và dao động 
ngược pha. 
 D. quãng đường sóng truyền được trong một đơn vị thời gian.
 6: Một nguồn O phát sóng cơ dao động theo phương trình u=2cos⁡(20πt+π/3) (trong đó 
 u tính bằng milimét, t tính bằng giây). Sóng truyền theo đường thẳng Ox với tốc độ không 
 đổi bằng 1 m/s. M là một điểm trên đường trền cách O một khoảng bằng 42,5 cn. Trong 
 khoảng O đến M số điểm dao động lệch pha π/6 với nguồn là
 A. 9 B. 4 C. 5 D. 8.
 Hướng dẫn giải và đáp án
 Câu 1 2 3 4 5 6
 Đáp án B A B B A C
 HOẠT ĐỘNG 4: Hoạt động vận dụng (10’)
Mục tiêu: Vận dụng làm bài tập 
Phương pháp dạy học: Dạy học nhóm; dạy học nêu và giải quyết vấn đề; phương pháp 
thuyết trình
Định hướng phát triển năng lực: Năng lực thực nghiệm, năng lực quan sát, năng lực 
sáng tạo, năng lực trao đổi. Phẩm chất tự tin, tự lập, giao tiếp.
- Yêu cầu hs đọc SGK bài 6, - Đọc bài và thảo luận trả lời Bài 6
7 trang 40. Thảo luận và trả bài 6, 7 trang 40 SGK Đáp án A
lời Bài 7
 Đáp án C
- Nhận xét Bài 8
 - Ta có 5 gợn sóng tức là có 4 
 bước sóng.
GV: Lê Bá Hoàng