Giáo án Vật lí 12 - Tiết 30,31: Các loại máy điện - Năm học 2019-2020 - Đoàn Thanh Ngọc

 Trường THPT Đức Thọ Giáo án Vật lý 12 – Năm học 2019-2020
Ngày soạn: 5/12/2019
Ngày dạy: 11/12/2019
Tiết: 30
 Chủ đề: CÁC LOẠI MÁY ĐIỆN (T2)
I. MỤC TIÊU
1. Kiến thức, kĩ năng, thái độ
 a) Kiến thức
 - Nêu được cấu tạo và nguyên tắc hoạt động của máy phát điện xoay chiều 1 pha và máy 
phát điện 3 pha
 - Nắm được nguyên tắc hoạt động của 2 máy hoạt động dựa trên HT C- Ư- Đ-T
 - Biết được ưu việt của dòng 3 pha, và vai trò của các máy trong thực tiễn 
 b) Kỹ năng:
 - Vận dụng được kiến thức cũ về từ thông và C- Ư- Đ-T ở lớp 11 vào bài học này để nắm 
rõ nguyên tắc hoạt động của máy phát điện xoay chiều 1 pha và máy phát điện 3 pha 
 - Tính được tần số của dòng điện 
c) Thái độ :
 - Quan tâm đến quy trình sản xuất và vai trò của MPĐXC ngoài thực tế 
 - Rèn thái độ tích cực tìm hiểu, học tập, tự lực nghiên cứu các vấn đề mới trong khoa học 
2. Năng lực định hướng hình thành và phát triển cho học sinh
 - Năng lực giải quyết vấn đề thông qua các câu lệnh mà GV đặt ra, tóm tắt các thông tin liên 
quan từ nhiều nguồn khác nhau .
 - Năng lực tự học, đọc hiểu và giải quyết vấn đề theo giải pháp đã lựa chọn thông qua việc tự 
nghiên cứu và vận dụng kiến thức về để giải thích các tình huống thực tiễn và giải được các bài 
tập liên quan đến kiến thức bài học.
 - Năng lực họp tác nhóm: trao đổi thảo luận, trình bày kết quả .
 - Năng lực tính toán, trình bày và trao đổi thông tin: hoàn thành các câu hỏi và bài tập GV đặt 
ra.
II. Chuẩn bị: 
 1. Giáo viên: 
 - Các video 
 - Các học liệu khác
 - Thí nghiệm biểu diễn về máy phát điện xoay chiều ba pha gồm: 3 cuộn dây lệch 1 góc 
1200 trong không gian, một nam châm có thể quay quanh trục, hệ 4 đèn LED được măc thành 
mạch hình sao và hình tam giác( Nếu có khả năng)
 2.Học Sinh: 
 - Vở, SGK, giấy nháp ....
 - Ôn dòng điện xoay chiều, từ thông C- Ư- Đ-T ở lớp 11( kiến thức cũ) 
 - Các nhiệm vụ do GV phân công...
III. Tổ chức các hoạt động học của học sinh 
1.Hoạt động 1: Tạo tình huống học tập(h/đ khởi động) 
a) Mục tiêu hoạt động:
- Kiểm tra kiến thức cũ GV đã giao về nhà
- Thông qua kiến thức đã học và nhu cầu thực tế đời sống GV đặt câu hỏi để nảy sinh kiến thức 
mới.
b) Nội dung: 
- Nêu nguyên tắc chung tạo ra dòng điện xoay chiều?
- Nêu vd về C- Ư- Đ-T ở lớp 11?
- Lấy vd về nguồn điện dự phòng?
 GV: Đoàn Thanh Ngọc Trường THPT Đức Thọ Giáo án Vật lý 12 – Năm học 2019-2020
 + GV h/d và theo dõi HS thực hiện nhiệm vụ 
 + Học sinh trao đổi với bạn trong nhóm để thống nhất cách thực hiện nhiệm vụ.
 +Giáo viên tổ chức cho học sinh các nhóm trình bày và thảo luận. Quá trình thảo luận làm rõ: 
Các vấn đề nêu trên
d. Sản phẩm: Báo cáo kết quả hoạt động nhóm và nội dung vở ghi của học sinh
e. Đánh giá: 
 +GV theo dõi cá nhân và các nhóm HS 
 + GV có thể cho HS đánh giá và nhận xét qua lại
 + Căn cứ vào sp và thái độ học tập, GV đánh giá khả năng vận dụng và khả năng giải quyết 
các tình huống thực tiễn
3/ Hoạt động 3 : Hệ thống hoá kiến thức và luyện tập
a) Mục tiêu hoạt động:
Thảo luận nhóm để chuẩn hoá kiến thức và luyện tập.
b) Nội dung: 
- HS hệ thống lại KT vừa học bằng cách: làm nhanh hai bt 1 và 2 trang 94 SGK 
- Vận dụng để giải bt số 3 trang 94 SGK
c) Gợi ý tổ chức hoạt động:
 + GV chia nhóm và giao nhiệm vụ
 + GV h/d và theo dõi HS thực hiện nhiệm vụ 
 + Học sinh trao đổi với bạn trong nhóm để thống nhất cách thực hiện nhiệm vụ.
 +Giáo viên tổ chức cho học sinh các nhóm trình bày và thảo luận. Quá trình thảo luận làm rõ: 
Các vấn đề nêu trên
d. Sản phẩm: Báo cáo kết quả hoạt động nhóm và nội dung vở ghi của học sinh
e) Đánh giá:
 +GV theo dõi cá nhân và các nhóm HS 
 + GV có thể cho HS đánh giá và nhận xét qua lại
 + Căn cứ vào sp và thái độ học tập, GV đánh giá khả năng tái hiện và vận dụng kiến thức của 
HS
4/ Vận dụng, tìm tòi mở rộng:
a) Mục tiêu hoạt động:
Giúp học sinh tự vận dụng, tìm tòi mở rộng các kiến thức trong bài học và tương tác với cộng 
đồng. Tùy theo năng lực
Nội dung: Chọn hệ thống bài tập để học sinh tự tìm hiểu ngoài lớp học.
 1. Tìm hiểu sự quá trình hoạt động của MPĐ xoay chiều 1 pha và 3 pha.
 2. Tìm hiểu các ứng dụng trong thực tế liên quan đến MPĐ xoay chiều 1 pha và 3 pha.
 3. Giải được một số bài tập về MPĐ xoay chiều 1 pha và 3 pha 
b) Gợi ý tổ chức hoạt động
 Yêu cầu học sinh: Làm việc ở nhà, nộp báo cáo kết quả.
 Giáo viên: hướng dẫn các thực hiện và yêu cầu nộp sản phẩm học tập. Gợi ý việc chọn các từ 
khóa để tìm kiếm thông tin trên Website.
c) Sản phẩm hoạt động: bài làm của học sinh.
 IV. Câu hỏi kiểm tra đánh giá chủ đề
Câu 1. Nguyên tắc hoạt động của máy phát điện xoay chiều một pha dựa vào
 A. hiện tượng tự cảm. B. hiện tượng cảm ứng điện từ.
 C. khung dây quay trong điện trường. D. khung dây chuyển động trong từ trường.
Câu 2. Đối với máy phát điện xoay chiều một pha
 A. dòng điện cảm ứng chỉ xuất hiện ở các cuộn dây của phần ứng.
 B. tần số của suất điện động tỉ lệ với số vòng dây của phần ứng.
 GV: Đoàn Thanh Ngọc Trường THPT Đức Thọ Giáo án Vật lý 12 – Năm học 2019-2020
Ngày soạn: 5/12/2019
Ngày dạy: 14/12/2019
Tiết: 31
 Chủ đề: CÁC LOẠI MÁY ĐIỆN (T3)
 I. MỤC TIÊU:
 1. Kiến thức, kỹ năng, thái độ:
 a. Kiến thức.
 - Trình bày được nguyên tắc hoạt động của động cơ không đồng bộ.
 - Trình bày được nguyên tắc cấu tạo và hoạt động của động cơ không đồng bộ ba pha;
 - Nêu được các ứng dụng của động cơ không đồng bộ trong đời sống, thực tiễn.
 b. Kỹ năng: 
 - Giải thích được nguyên tắc hoạt động của động cơ không đồng.
 - Giải thích được nguyên tắc hoạt động của động cơ không đồng bộ ba pha.
 c. Thái độ: 
 - Thích học môn vật lý và nghiên cứu khoa học.
 - Muốn giải thích được các hiện tượng trong đời sống thực tiễn bằng các kiến thức vật lý.
 2. Năng lực định hướng phát triển cho học sinh:
 - Phát hiện và giải quyết vấn đề: Từ các hình ảnh minh họa, phát hiện ra các hiện tượng vật 
lý, từ đó vận dụng các kiến thức để liên quan để giải thích.
 - Tự học, tự nghiên cứu: Tái hiện lại các kiến thức liên quan, đọc sách giáo khoa, tìm hiểu 
thêm các kiến thức trên các kênh thông tin khác, 
 - Hợp tác nhóm: Làm việc nhóm để cùng giải quyết vấn đề đặt ra.
 II. CHUẨN BỊ:
 1. Giáo viên: 
 1.1. Phiếu học tập: 
 - Hoạt động của động cơ không đồng bộ liên quan đến những hiện tượng vật lý nào đã học?
 - Trình bày nguyên tắc hoạt động của động cơ không đồng bộ.
 - Hãy so sánh tốc độ quay, chiều quay của khung dây và của nam châm, giải thích kết quả.
 1.2. Dụng cụ dạy học: 
 - Các hình ảnh, đoạn phim ngắn về động cơ không đồng bộ.
 - Bộ thí nghiệm về máy phát điện xoay chiều 3 pha.
 1.3. Phương pháp dạy học: 
 - Giải quyết vấn đề;
 - Hoạt động nhóm;
 - Đàm thoại và thuyết trình.
 1.4. Kĩ thuật dạy học: 
 - Động não; động não công khai; 
 - Khăn trải bàn;
 - Sơ đồ tư duy.
 2. Học sinh: ôn lại kiến thức: dòng điện xoay chiều; từ thông; hiện tượng cảm ứng điện từ; 
momen từ.
 3. Sơ đồ tóm tắt các kiến thức cơ bản của bài học:
 GV: Đoàn Thanh Ngọc Trường THPT Đức Thọ Giáo án Vật lý 12 – Năm học 2019-2020
 - Học sinh tham gia hoạt động nhóm tích cực và có sản phẩm để báo cáo.
 - Nêu được nguyên tắc chung hoạt động của động cơ không đồng bộ.
 - Trình bày được nguyên tắc hoạt động của động cơ không đồng bộ.
 2.3. Tổ chức hoạt động:
 Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học sinh
 − Sử dụng kĩ thuật dạy học khăn trải bàn, chia − Xác định vị trí nhóm, phân 
 nhóm học sinh và giao nhiệm vụ cho từng nhóm bằng công nhiệm vụ trong nhóm và thực 
 phiếu học tập. hiện nhiệm vụ
 − Theo dõi tình hình làm việc của các nhóm, đặt − Báo cáo kết quả của nhóm
 thêm các câu hỏi gợi ý (nếu cần) − Nhận xét kết quả của nhóm 
 − Hướng dẫn các nhóm báo cáo kết quả và thảo khác
 luận
 3. HĐ3: Động cơ không đồng bộ ba pha
 3.1. Mục tiêu: 
 Trình bày được nguyên tắc cấu tạo và hoạt động của động cơ không đồng bộ ba pha.
 3.2. Sản phẩm mong đợi: 
 - Học sinh quan sát mô hình động cơ không đồng bộ ba pha (máy phát điện xoay chiều ba 
pha) và trình bày được nguyên tắc cấu tạo của động cơ không đồng bộ ba pha.
 - Học sinh giải thích được sự biến thiên của từ trường tại tâm rôto.
 3.3. Tổ chức hoạt động:
 Hoạt động của giáo viên Hoạt động của học 
 sinh
 − Giới thiệu mô hình động cơ không đồng bộ ba pha (máy − Quan sát và ghi 
 phát điện xoay chiều 3 pha) nhớ
 − Yêu cầu HS: Dựa vào nguyên tắc hoạt động của động cơ − Suy nghĩ và 
 không đồng bộ hãy trình bày nguyên tắc cấu tạo của động cơ phát biểu
 không đồng bộ ba pha.
 − Yêu cầu HS: Giải thích sự biến thiên của từ trường tại tâm − Suy nghĩ và 
 rôto. phát biểu
 4. HĐ4: Tóm tắt các kiến thức đã học
 4.1. Mục tiêu: 
 Tóm tắt các kiến thức đã học bằng sơ đồ tư duy.
 4.2. Sản phẩm mong đợi: 
 Học sinh tóm tắt được các kiến thức của bài học bằng sơ đồ tư duy và ghi vào vở học.
 4.3. Tổ chức hoạt động:
 Trợ giúp của giáo viên Hoạt động của trò
 − Giới thiệu sơ đồ tư duy tóm tắt các kiến thức của bài − Quan sát và ghi nhớ
 học − Thực hiện nhiệm 
 − Yêu cầu HS: Tóm tắt các kiến thức của bài học bằng sơ vụ
 đồ tư duy và ghi vào vở học
 5. HĐ5: Tìm tòi mở rộng
 5.1. Mục tiêu: 
 Tìm hiểu và giải thích được cấu tạo và hoạt động của động động cơ điện xoay chiều một pha.
 5.2. Sản phẩm mong đợi: 
 Học sinh báo cáo kết quả thực hiện được vào tiết học sau.
 5.3. Tổ chức hoạt động:
 GV: Đoàn Thanh Ngọc Trường THPT Đức Thọ Giáo án Vật lý 12 – Năm học 2019-2020
 C. 10560 W. D. 18240 W.
 11. Một động cơ không đồng bộ ba pha hoạt động bình thường khi hiệu điện thế hiệu dụng 
giữa hai đầu mỗi cuộn dây là 100 V. Trong khi đó chỉ có một mạng điện xoay chiều ba pha do 
một máy phát ba pha tạo ra, suất điện động hiệu dụng ở mỗi pha 173 V. Để động cơ hoạt động 
bình thường thì ta phải mắc 
 A. Ba cuộn dây của máy phát theo hình tam giác, ba cuộn dây của động cơ theo hình sao.
 B. Ba cuộn dây của máy phát theo hình tam giác, ba cuộn dây của động cơ theo hình tam 
giác.
 C. Ba cuộn dây của máy phát theo hình sao, ba cuộn dây của động cơ theo hình sao.
 D. Ba cuộn dây của máy phát theo hình sao, ba cuộn dây của động cơ theo hình tam giác.
 GV: Đoàn Thanh Ngọc