Giáo án Hình học 11 - Tiết 36, Bài 4: Hai mặt phẳng vuông góc - Năm học 2020-2021

 Ngày 20/03/2021
Tiết 36
 BÀI 4: HAI MẶT PHẲNG VUÔNG GÓC
I. Mục tiêu 
1. Về kiến thức: 
- Khái niệm hình lăng trụ đứng, hình hộp chữ nhật, hình lập phương.
- Khái niệm hình chóp đều và chóp cụt đều
2. Về năng lực: 
 Phẩm chất năng lực Yêu cầu cần đạt
 Năng lực đặc thù
 Năng lực mô hình hóa toán học Tính diện tích mái nhà thông qua tính góc của hai 
 mặt phẳng
 Năng lực giao tiếp toán học Trình bày, diễn đạt, thảo luận, tranh luận thông 
 qua các hoạt động nhóm.
 - Biết lắng nghe và có phản hồi tích cực trong 
 giao tiếp, nhận biết ngữ cảnh giao tiếp và đặc điểm 
 thái độ của đối tượng giao tiếp 
 - Hiểu rõ được nhiệm vụ của nhóm, đánh giá được 
 khả năng của mình và tự nhận nhiệm vụ phù hợp 
 bản thân.
 Năng lực sử dụng phương tiện toán Sử dụng các công cụ đo góc giữa hai đường thẳng 
 học. và máy tính
 Năng lực giải quyết vấn đề toán học Lập luận để đưa góc giữa hai mặt phẳng về góc 
 giữa hai đường thẳng 
 Năng lực chung
 Tương tác tích cực của các thành viên nhóm khi làm nhiệm vụ hợp tác
3. Về phẩm chất: 
 Thế giới quan khoa học: Hiểu được nguồn gốc thực tiễn và khả năng 
 ứng dụng rộng rãi của góc giữa hai mặt 
 phẳng trong đời sống
II. Thiết bị dạy học và học liệu
1. Giáo viên
I. Thiết bị dạy học: Thước kẻ, Compa, máy chiếu, máy tính xách tay và các mô hình thực tiễn,
II. Học liệu: Sách giáo khoa,tài liệu liên quan đến quan hệ vuông góc giữa hai mặt phẳng trong không 
 gian.
2. Học sinh + Giáo viên trình bày phần hình chóp cụt bằng cách trình chiếu giáo án điện tử để học sinh hình dung 
 khám phá.
 + Giáo viên quan sát và theo dõi học sinh trình bày sản phẩm.
 Bước 3: báo cáo, thảo luận:
 + Các nhóm phân công thành viên đại diện lên báo cáo và thuyết trình kết quả của nhóm.
 + Trong khi một nhóm báo cáo, các nhóm còn lại quan sát, ghi nhận và bổ sung vào phiếu học tập, thực 
 hiện đánh giá trên phiếu đánh giá.
 Bước 4: kết luận, nhận định: 
 + Sau khi các nhóm kết thúc nhiệm vụ, giáo viên nhận xét các bước thực hiện của học sinh.
 + Giáo viên hướng dẫn học sinh của cả lớp quan sát sản phẩm của ba nhóm đầu tiên quan sát mô hình và 
 thông qua mô hình khái quát sơ lược sự khác nhau cơ bản của hình lăng trụ với hình lăng trụ đứng 
 từ đó giáo viên củng cố và đưa ra nhận xét chuẩn xác cuối cùng.
 + Giáo viên hướng dẫn học sinh cả lớp quan sát sản phẩm của nhóm thứ tư và thông qua mô hình khái 
 quát sơ lược sự khác nhau cơ bản của hình chóp với hình chóp đều từ đó giáo viên củng cố và đưa 
 ra nhận xét chuẩn xác cuối cùng để kết thúc hoạt động một chuẩn bị qua hoạt động hai .
 PHIẾU HỌC TẬP SỐ 
 NHÓM:
 Hoàn thành ở hoạt động 1:
Nêu cách xây dựng Dự đoán đường cao Dự đoán mặt bên So sánh các hình Hãy nêu các cấu 
 mô hình của hình của các hình tương trúc thực 
 (dựng mô được dựng là là hình gì ? ứng so tế ngoài 
 hình trình tự đường nào ? Xác định góc với đời sống 
 ra sao ?) giữa mặt bên chương mà giống 
 và mặt đáy ? II. mô hình 
 đã thực 
 hiện ?
     - Phiếu học tập số 1 của các nhóm ( hoàn thiện hình vẽ và tên gọi so với hoạt động 1).
 - Dự kiến các kết quả tổng quát.
d) Tổ chức thực hiện: 
Bước 1: giao nhiệm vụ học tập: 
Các nhóm thực hiện nhiệm vụ , ghi kết quả , tên gọi và vẽ hình sản phẩm vào phiếu học tập.
( có thêm hình vẽ và tên gọi so với hoạt động 1)
Bước 2: thực hiện nhiệm vụ:
Sau khi thực hiện hoạt động 1 các nhóm tiếp tục thảo luận dưới sự hướng dẫn của giáo viên vẽ hình chính 
 xác sản phẩm của mình vào phiếu học tập, sau đó cùng nhau so sánh hình mới với các hình đã học 
 mà có tên gọi gần giống trước đây đã học cụ thể như sau:
Nhiệm vụ 
- vẽ chính xác mô hình mà mỗi nhóm đã thực hiện.
- Đối với hình lăng trụ đứng:
+ Xác định được định nghĩa và vẽ được hình.
+ Xác định các tính chất đặc trưng khác so với hình lăng trụ ở chương 2 như:
 Chiều cao.
 Góc giữa mặt bên và mặt đáy.
 Xác định mặt bên của các hình lăng trụ đứng là hình gì.
 Đáy của hình lăng trụ đứng khác nhau ứng với các tên riêng đặc biệt.
-Đối với chóp đều:
+Xác định được định nghĩa và vẽ được hình.
+Xác định các tính chất đặc trưng so với hình chóp ở chương 2 như:
 Chiều Cao.
 Các mặt bên của hình chóp đều là hình gì.
-Đối với hình chóp cụt:
+Xác định được định nghĩa và vẽ được hình.
 +Xác định các tính chất đặc trưng.
Bước 3: báo cáo, thảo luận: được gọi là hình hộp chữ nhật.
e. Hình lăng trụ đứng có đáy là hình vuông và 
 các mặt bên đều là những hình vuông 
 được gọi là hình lập phương.
 Hình hộp chữ nhật Hình lập phương
3. Nhận xét:
+ Đường cao của các hình lăng trụ đứng chính là các cạnh bên của hình lăng trụ đó.
+ Các mặt bên của hình lăng trụ đứng luôn luôn vuông góc với mặt đáy và là những hình chữ 
 nhật.
+ Cách dựng thường thực hiện các bước như sau: tượng tự cách vẽ hình lăng trụ tuy nhiên vẽ 
 các cạnh bên dựng thẳng đứng so với mặt phẳng đáy ( cạnh bên vuông góc với đáy).
4. Các hình ảnh thực tế về các hình Lăng trụ đứng, hộp chữ nhật, lập phương: Hộp phấn, căn 
 phòng, khối robic,.. B3: Nối đỉnh với các đỉnh của đa giác đều ở mặt 
 đáy.
2.Định nghĩa 2: Phần của hình chóp đều nằm giữa 
 đáy và một thiết diện song song với đáy cắt 
 các cạnh bên của hình chóp đều gọi là hình 
 chóp cụt đều.
Nhận xét: các mặt bên của hình chóp cụt đều là 
 những hình thang cân và các cạnh bên có độ 
 dài bằng nhau.
Hoạt động 3: Luyện tập
a) Mục tiêu: Nắm được khái niệm lăng trụ đứng và khai thác các tính chất của nó.
b) Nội dung: Giải quyết bài tập sau
Cho hình lăng trụ đứng ABC.A B C , đáy là tam giác đều cạnh a và cạnh bên AA a 2 . Gọi M , N lần 
 lượt là trung điểm của AB, A C . 
a. Xác định thiết diện của lăng trụ với mặt phẳng qua MN và vuông góc với BCC B . 
b. Tính góc giữa MN với mp ACC A .
c) Sản phẩm: 
+ Học sinh trình bày được cách dựng thiết diện dựa vào tính chất đường thẳng vuông góc với mặt phẳng
+ Học sinh dựng được tính được góc giữa MN với mp ACC A .
d) Tổ chức thực hiện: 
Bước 1: giao nhiệm vụ học tập: Giáo viên phát phiếu học tập cho các nhóm.
Bước 2: thực hiện nhiệm vụ: Các nhóm thảo luận để thực hiên nhiệm vụ. b) Nội dung: HS dự trên các tính chất, đặc điểm của các hình để từ đó cắt và xếp giấy tạo thành 
những hộp quà độc đáo hình lăng trụ đứng, hình hộp chữ nhật, hình lập phương, hình chóp đều.
 c) Sản phẩm: 
 d) Tổ chức thực hiện: 
 Bước 1: giao nhiệm vụ học tập: 
 Chia cả lớp thành 6 nhóm ( mỗi nhóm 6-8 học sinh). Các nhóm dựa vào kiến thức đã học về hình 
lăng trụ đứng, hình hộp chữ nhật, hình lập phương, hình chóp đều để cắt giấy và xếp thành những hộp 
quà. Yêu cầu các nhóm ghi rõ quá trình thực hiện, dựa trên tính chất nào của hình, chú thích rõ loại chóp 
nào hay hình lăng trụ đứng nào được tạo thành
 Bước 2: thực hiện nhiệm vụ:
 Các nhóm có thể tìm kiếm các mẫu cắt giấy trên internet hoặc tự sáng tạo
 Bước 3: báo cáo, thảo luận