Giáo án Ngữ văn Lớp 12 - Tiết 51: Thực hành chữa lỗi lập luận trong văn nghị luận - Năm học 2020-2021

 Tiết 51 Ngày soạn: 28/12/2020
 THỰC HÀNH CHỮA LỖI LẬP LUẬN TRONG VĂN NGHỊ LUẬN
I. MỤC TIÊU BÀI HỌC
 1. Kiến thức :
 a/ Nhận biết: Nhận ra lỗi trong quá trình lập luận trong văn nghị luận
 b/ Thông hiểu: Nguyên nhân của lỗi lập luận
 c/Vận dụng thấp:Vận dụng hiểu biết về lỗi lập luận để sửa câu sai
 d/Vận dụng cao:Viết bài cảm nghị luận với hành văn trong sáng, chặt chẽ.
 2. Kĩ năng :
 a/ Biết làm: bài nghị luận, không mắc lỗi lập luận;
 b/ Thông thạo: các bước lập luận trong quá trình nghị luận.
 3.Thái độ :
 a/ Hình thành thói quen: đọc hiểu văn bản , nhận diện chỗ sai và cách sửa 
trong quá trình lập luận;
 b/ Hình thành tính cách: tự tin khi diễn đạt trong quá trình lập luận;
 c/Hình thành nhân cách: có ý thức giữ gìn sự trong sáng của tiếng Việt.
 4. Những năng lực cụ thể học sinh cần phát triển: 
 -Năng lực thu thập thông tin liên quan đến văn bản có mặc lỗi trong khi diễn 
đạt
 -Năng lực hợp tác để cùng thực hiện nhiệm vụ học tập
 -Năng lực giải quyết những tình huống đặt ra trong các văn bản
 -Năng lực đọc - hiểu các văn bản nghị luận;
 -Năng lực sử dụng ngôn ngữ, trình bày suy nghĩ, cảm nhận của cá nhân sao 
cho các diễn đạt trôi chảy, trong sáng.
II. Chuẩn bị của giáo viên và học sinh
1. Giáo viên:
 - Phương tiện, thiết bị: 
 + SGK, SGV, Tư liệu Ngữ Văn 12, thiết kế bài học.
 + Máy tính, máy chiếu, loa...
 - PPDH: Phát vấn, thuyết trình, nêu vấn đề, thảo luận nhóm, trò chơi
2. Học sinh: Sách giáo khoa, bài soạn.
III. TIẾN TRÌNH TỔ CHỨC BÀI HỌC
  1. KHỞI ĐỘNG ( 5 phút)
 Chuẩn kiến thức kĩ 
 Hoạt động của GV và HS năng cần đạt, năng lực 
 cần phát triển
 - GV giao nhiệm vụ: GV hướng dẫn học sinh tìm hiểu về - Nhận thức được 
 bài học bằng cách cho HS làm bài trắc nghiệm: nhiệm vụ cần giải quyết 
 của bài học.
 Đoạn văn sau phạm lỗi gì về lập luận? - Sửa lỗi: bỏ đi câu cuối.
 3. Đoạn văn c:
+ Nhóm 2: phát hiện và - Lỗi lập luận: Các câu văn diễn đạt ý rời rạc, không phù 
phân tích các lỗi lập luận hợp với nhau, thiếu mạch lạc.
trong các đoạn văn b và - Sửa lại: Truyện ngắn “Vợ nhặt” của Kim Lân đã cho ta 
chữa lỗi. thấy sức mạnh của tình người trong hoàn cảnh khó khăn 
 của cuộc sống. Trong cái đói gay gắt, họ đạ biết nương 
 tựa vào nhau, chia sẻ cho nhau. Đó chính là biểu hiện của 
 giá trị nhân đạo trong tác phẩm. 
+ Nhóm 3: phát hiện và 
phân tích các lỗi lập luận 4. Đoạn văn d:
trong các đoạn văn c và d - Lỗi lập luận: Câu 3 và 4 có nội dung không phù hợp với 
rồi chữa lỗi. nhau.
 - Sửa lỗi: Nếu ai đã từng đi ra biển thì hẳn phải cảm nhận 
 được vẻ đẹp kì diệu và sức mạnh của những con sóng 
 miên man vỗ bờ. Những con sóng luôn biến đổi khôn 
 lường, lúc thì êm ả dịu dàng, lúc lại sôi sục, dữ dội. 
 Chính vì thế XQ đã ví tình yêu của mình như những con 
 sóng để nói lên tình yêu của mình.
 5. Đoạn văn e:
 - Lỗi lập luận: Câu chốt đầu đoạn đúng nhưng các câu 
 sau không tập trung làm sáng rõ được, hơn nữa còn mắc 
 lỗi khác ngoài lỗi lập luận.
 - Sửa lỗi: Lòng thương người của ND bao trùm lên toàn 
+ Nhóm 4: phát hiện và bộ tác phẩm “Truyện Kiều”. ND viết truyện thơ này như 
phân tích các lỗi lập luận có “máu chảy trên đầu ngọn bút” (Mộng Liên Đường 
trong các đoạn văn e và Chủ nhân). Đó chính là nỗi xót xa vô hạn trước kiếp hồng 
chữa lỗi. nhan bạc mệnh mà tiêu biểu là Thúy Kiều. Chính vì thế 
 mà nhà thơ Tố HỮu đã khái quát rất đúng khi viết: Tố 
 Như ơi, lệ chảy quanh thân Kiều’.
+ Nhóm 5: phát hiện và 
phân tích các lỗi lập luận 6. Đoạn văn g:
trong các đoạn văn g và - Lỗi lập luận: 
chữa lỗi. + Câu trích dẫn đưa ra không phù hợp với ý kiến đưa ra: 
 “Hình ảnh những thế hệ cây xà nu cũng gợi lên sự tiếp nối 
+ Nhóm 6: phát hiện và của thế hệ những người dân Xô Man” không phù hợp với 
phân tích các lỗi lập luận trích dẫn: “Có những cây non vừa lớn...lông vũ”.
trong các đoạn văn h và + Có những câu tối nghĩa.
chữa lỗi. - Sửa lỗi: Cây xà nu là một cây họ thông ..ở Tây Nguyên. 
- Các nhóm thảo luận trên Xà nu là loài cây gỗ quý và đặc biệt có sức sống rất 
cơ sở mỗi thành viên đã mãnh liệt. Rừng xà nu là biểu tượng cho người dân Xô được dùng làm cơ sở để thuyết minh 
cho luận điểm,
d. Là những vấn đề triển kai từ luận 
điểm, góp phần sáng tỏ vấn đề được 
bàn luận
Câu hỏi 3: Dòng nào dưới đây nêu 
không đúng những lỗi thường gặp 
trong lập luận của một bài văn nghị 
luận?
a. Nêu luận điểm trùng lặp 
b. Đưa ra dẫn chứng không phù hợp 
c. Nêu luận cứ thiếu chính xác 
d. Lập luận mâu thuẫn
 Câu hỏi 4: Trong khi lập luận , cần 
chú ý điều gì ?
a.Xác định rõ luận điểm cần trình 
bày 
b. Dùng các phương tiện ngôn ngữ 
phù hợp
c. .Chú ý tính logic, nhất quán của 
các luận điểm , luận cứ
d.Cả 3 ý kiến trên đều đúng
- HS báo cáo kết quả thực hiện 
nhiệm vụ: 
  4.VẬN DỤNG 
 Hoạt động của GV - HS Kiến thức cần đạt
GV giao nhiệm vụ: 
- HS thực hiện nhiệm vụ:
- HS báo cáo kết quả thực 
hiện nhiệm vụ: 
  5. TÌM TÒI, MỞ RỘNG.