Bài giảng Sinh học Lớp 12 - Tiết 41, Bài 39: Biến động số lượng cá thể của quần thể sinh vật

 CHÀO MỪNG QÚY THẦY, CÔ VÀ CÁC EM HỌC SINH Tiết 41 - Bài 39:
 BIẾN ĐỘNG SỐ LƯỢNG CÁ THỂ 
 CỦA QUẦN THỂ SINH VẬT I. BIEÁN ÑOÄNG SOÁ LÖÔÏNG CAÙ THEÅ
 1. Ví dụ:
 Sau một trận cháy rừng, 
 số lượng sinh vật trong 
 khu rừng giảm mạnh. I. BIEÁN ÑOÄNG SOÁ LÖÔÏNG CAÙ THEÅ
 - VD:
 - Khái niệm:
 - Phân loại:
 I. BIEÁN ÑOÄNG SOÁ LÖÔÏNG CAÙ THEÅ
 1. Bieán ñoäng theo chu kì
 Có những kiểu biến động 
 theo chu kì nào? 2. Biến động không theo chu kỳ
a. Khái niệm
b. Hậu quả:
Tăng, giảm số
lượng cá thể
đột ngột →
mất cân bằng
sinh thái. Có
nguy cơ tuyệt
chủng. 
 Đồ thị biến động số lượng cá thể thỏ
 không theo chu kỳ ở Ôxtrâylia
 ? Thế nào là biến động không theo chu kì? Hậu quả của sự 
 biến động không theo chu kì tới môi trường, sản xuất... Nguyên nhân, NTST gây biến động số lượng cá thể quần thể?
 QUẦN THỂ NGUYÊN NHÂN GÂY Nhóm
 BIẾN ĐỘNG QUẦN THỂ NTST
1. Cáo ở đồng rêu phương Bắc 4 năm
2. Sâu hại mùa màng tăng vào xuân hè
3. Cá cơm ở vùng biển Peru 10 -12năm
4 .Chim cu gáy mùa hè
5. Muỗi tăng tháng 3
6. Ếch nhái giảm vào mùa đông
7.Bò sát, ếch nhái ở miền Bắc Việt Nam
8. Bò sát, chim nhỏ, gặm nhấm
9. Động thực vật rừng U Minh giảm khi 
cháy rừng
10. Thỏ ở Australia tăng giảm thất 
thường 1. Nguyªn nh©n g©y biÕn ®éng sè lîng c¸ thÓ trong quÇn thÓ
 IV.Nguyêna. Nhân tố sinhnhân thái vô sinh 
 Núi lửa Lũ lụt
 Hạn hán 1. Nguyªn nh©n g©y biÕn ®éng sè lîng c¸ thÓ trong quÇn thÓ
 IV.Nguyên nhân
 b. Nhân tố sinh thái hữu sinh 
 Động vật ăn thịt- con mồi II. NGUYEÂN NHAÂN GAÂY BIEÁN ÑOÄNG VAØ SÖÏ ÑIEÀU CHÆNH SOÁ 
LÖÔÏNG CAÙ THEÅ CUÛA QUAÀN THEÅ 
 1.Nguyên nhân gây biến động số lượng cá thể của quần thể:
 Nguyên nhân a. Do thay ñoåi cuûa caùc b.Do thay ñoåi cuûa caùc 
 Noäi dung Nhân tố vô sinh Nhân tố höõu sinh
 -Cạnh tranh (Cùng loài)
 Yếu tố ảnh Khí hậu (toC, độ ẩm ) -Kẻ thù.
 hưởng chủ yếu -Thức ăn.
 Phụ thuộc mật 
 độ quần thể Không. Có.
 -Sinh sản. -Sự phát tán.
 Ảnh hưởng tới -Khả năng thụ tinh. -Sức sinh sản.
 -Sức sống của con non. -Tỉ lệ tử vong.
 -Trạng thái sinh lý của 
 các cá thể. V.3. TrạngTrạng thái câncân bằngbằng của quần thểthể II.NGUYEÂN NHAÂN GAÂY BIEÁN ÑOÄNG VAØ SÖÏ ÑIEÀU 
CHÆNH SOÁ LÖÔÏNG CAÙ THEÅ CUÛA QUAÀN THEÅ 
 3. Trạng thái cân bằng của quần thể: 
 - Quần thể luoân coù xu höôùng töï ñieàu chænh veà 
 traïng thaùi caân baèng khi số lượng cá thể ổn 
 định và phù hợp với khả năng cung cấp 
 nguồn sống của môi trường 
 - Cơ chế điều chỉnh: là sự thống nhất 
 giữa tỉ lệ sinh sản, nhập cư với tỉ lệ tử vong 
 và phát tán của các cá thể trong quần thể.
 → Đảm bảo sự phát triển tồn tại của quần thể.
 r = b – d + i – e = 0 CỦNG CỐ
Câu 1: Trạng thái cân bằng của quần thể đạt được khi
A. có hiện tượng ăn lẫn nhau.
B. số lượng cá thể nhiều thì tự chết.
C. tự điều chỉnh
D. số lượng cá thể ổn định và cân bằng với nguồn sống của 
 môi trường.
Câu 2: Sự biến động số lượng cá thể của quần thể do:
A.tác động của con người.
B.sự phát triển quần xã.
C.sự tác động nhân tố sinh thái vô sinh và hữu sinh.
D.khả năng cạnh tranh cao. CỦNG CỐ
Câu 5: Nhân tố sinh thái hữu sinh
A.khí hậu, thổ nhưỡng
B.nhiệt độ,ánh sáng, số lượng kẻ thù ăn thịt
C.là nhóm nhân tố không phụ thuộc mật độ quần thể
D. là nhóm nhân tố phụ thuộc mật độ quần thể