Giáo án Sinh học 12 - Tiết 45, Bài 42: Hệ sinh thái - Nguyễn Thị Huyền

 Trường THPT Đức Thọ Tổ: Lí-Hóa-Sinh-CN
Tiết ppct : 45 Ngày soạn: 13/3/2021
 Chương III: HỆ SINH THÁI, SINH QUYỂN VÀ BẢO VỆ MÔI TRƯỜNG
 Bài 42: HỆ SINH THÁI
I.MỤC TIÊU
1. Kiến thức:
 -Phát biểu được định nghĩa hệ sinh thái trên cơ sở phân tích 1 số ví dụ thưc tế. 
 -Xác định đuợc cấu trúc của hst thông qua tìm hiểu mối quan hệ giữa các yếu tố cấu 
trúc để xác định được các yếu tố chức năng. 
 -Phân biệt đươc các kiểu hệ sinh thái, lấy được vd minh hoạ. 
2. Kĩ năng
 - KN thể hiện sự tự tin khi trình bày ý kiến trước nhóm, tổ, lớp.
 - KN trình bày suy nghĩ/ý tưởng; hợp tác; quản lí thời gian và đảm nhận trách nhiệm, 
trong hoạt động nhóm.
 - KN tìm kiếm và xử lí thông tin về khái niệm hệ sinh thái, xác định các thành cấu 
trúc của hệ sinh thái và mối quan hệ giữa các thành phần cấu trúc của hệ sinh thái, các 
kiểu hệ sinh thái chủ yếu trên Trái Đất.
 - Rèn luyện kĩ năng phân tích, tổng hợp, khái quát.
3. Tình cảm- thái độ
 Học sinh thêm yêu thích môn học.
 - Nâng cao trình độ nhận thức về bảo vệ môi trường.
4. Nội dung trọng tâm bài học:
 -Khái niệm, các thành phần cấu trúc của hệ sinh thái.
 -Các kiểu hệ sinh thái trên trái đất.
5. Định hướng các năng lực hình thành
5.1 Năng lực chung:
a. Năng lực tự học: học sinh xác định được mục tiêu bài học : khái niệm hệ sinh thái, cấu 
trúc và mối quan hệ giữa các thành phần cấu trúc hệ sinh thái.
b. Năng lực giải quyết vấn đề và sáng tạo: vì sao phải bảo vệ các loài sinh vật? Vì sao 
phải giữ cân bằng sinh thái?
c. Năng lực sử dụng ngôn ngữ: phát triển ngôn ngữ thông qua thuyết trình, báo cáo về 
sản phẩm đạt được. 
d. Năng lực hợp tác: hợp tác, phân công nhiệm vụ trong nhóm.
e. Năng lực sử dụng công nghệ thông tin và truyền thông: khai thác thông tin từ sách 
báo, intenet .
f. Năng lực tự quản lý:Quản lí bản thân: biết làm việc độc lập khi nghiên cứu tài liệu; lập 
thời gian biểu để thực hiện. Quản lí nhóm: HS biết phân công nhiệm vụ cụ thể cho từng 
thành viên trong nhóm.
Giáo án sinh học 12 Gv: Nguyễn Thị Huyền Trường THPT Đức Thọ Tổ: Lí-Hóa-Sinh-CN
 B. HÌNH THÀNH KIẾN THỨC
HOẠT ĐỘNG 2: Tìm hiểu khái niệm hệ sinh thái.
1. Mục tiêu: Nêu được khái niệm hệ sinh thái.
 2. Phương pháp/ Kĩ thuật dạy học: Phương pháp dạy học nhóm/ Kĩ thuật chia 
nhóm.
 3. Hình thức tổ chức hoạt động: Hoạt động nhóm.
 4. Phương tiện dạy học: SGK.
 5. Sản phẩm: Phân tích các ví dụ cụ thể, nêu được khái niệm hệ sinh thái. Lấy được 
 ví dụ minh họa hệ sinh thái.
 Hoạt động của giáo viên Hoạt động của Nội dung kiến thức
 hs
 (1) Chuyển giao nhiệm vụ I. Khái niệm hệ sinh thái
 học tập Hst là tập hợp của qx sv với 
 Các nhóm n/c sgk, thảo luận (1) Thực hiện môi trường vô sinh của nó, 
 trả lời các câu hỏi sau: nhiệm vụ học trong đó, các sv tương tác với 
 -Quan sát hình 42.1 và nêu tập nhau và với môi trường để tạo 
 Hs n/c sgk, 
 các thành phần có trong bức nên các chu trình sinh địa hoá 
 tranh? thảo luận, tìm 
 câu trả lời và sự biến đổi năng lượng. 
 - Sinh cảnh, quần xã sinh vật Nhờ đó, hệ sinh thái là một hệ 
 gồm những thành phần nào? thống sinh học hoàn chỉnh và 
 Mối quan hệ giữa chúng? tương đối ổn định
 - Hình 42.1 là 1 hệ sinh thái. (2) Báo cáo kết VD: Hệ sinh thái ao hồ, 
 Vậy hãy nêu khái niệm hệ sinh quả đồng ruộng, 
 thái? Cho ví dụ hệ sinh thái Đại diện nhóm - Hệ sinh thái là một hệ thống 
 xung quanh chúng ta? hs trình bày, sinh học hoàn chỉnh và tương 
 các nhóm khác 
 - Hệ sinh thái thường có đối ổn định nhờ các sinh vật 
 những đặc điểm gì? Tại sao chất vấn.
 luôn tác động lẫn nhau và 
 nói hệ sinh thái biểu hiện chức đồng thời tác động qua lại với 
 năng của tổ chức sống? (3) Cập nhật các thành phần vô sinh.
 (2) Theo dõi, hướng dẫn, sản phẩm - Trong hệ sinh thái, trao 
 giúp đỡ học sinh thực hiện Cập nhật thông đổi chất và năng lượng giữa 
 nhiệm vụ tin sản phẩm và các sinh vật trong nội bộ quần 
 Hướng dẫn, trả lời thắc mắc nhận xét kết xã và giữa quần xã với sinh 
 của hs. luận của GV. cảnh chúng biểu hiện chức 
 (3)Đánh giá kết quả thực năng của 1 tổ chức sống.
 hiện nhiệm vụ của học sinh 
 Nhận xét, bổ sung và hoàn 
 thiện kiến thức.
Giáo án sinh học 12 Gv: Nguyễn Thị Huyền Trường THPT Đức Thọ Tổ: Lí-Hóa-Sinh-CN
 nhau về dinh dưỡng. thái nhân tạo:
 - Quan sát hình 42.2. Ở 1. Hệ sinh thái tự nhiên:
 mỗi nơi trên trái đất có a. Các hệ sinh thái trên cạn: sa 
 những hệ sinh thái rất (3) Cập nhật sản mạc, rừng nhiệt đới, hoang mạc, sa 
 khác nhau. Vậy có những phẩm van đồng cỏ, thảo nguyên,...
 Cập nhật và bổ 
 kiểu hệ sinh thái nào trên b. Các hệ sinh thái dưới nước: 
 sung kiến thức 
 trái đất? theo phần nhận + Nước mặn: vùng ven biển và 
 Hãy trả lời câu hỏi xét của giáo vùng khơi.
 lệnh SGK trang 189 viên. + Nước ngọt: nước đứng và nước 
 (2 )Theo dõi, hướng dẫn, chảy.
 giúp đỡ học sinh thực 2. Hệ sinh thái nhân tạo: 
 hiện nhiệm vụ Hướng - Đồng ruộng, hồ nước, rừng 
 dẫn, trả lời thắc mắc của trồng,...
 hs. - Hệ sinh thái nhân tạo đóng góp 
 (3)Đánh giá kết quả thực vai trò hết sức quan trọng trong cuộc 
 hiện nhiệm vụ của học sống của con người vì vậy con người 
 sinh phải biết sử dụng và cải tạo 1 cách 
 Nhận xét, đánh giá phần hợp lí.
 trình bày của hs, bổ sung 
 kiến thức, dẫn dắt đi vào 
 bài mới. 
 C. LUYỆN TẬP
 HOẠT ĐỘNG 4: Luyện tập, củng cố kiến thức.
 1. Mục tiêu: Luyện tập về các nội dung kiến thức. 
 2. Phương pháp/ Kĩ thuật dạy học: Hỏi đáp/ Kĩ thuật đặt câu hỏi.
 3. Hình thức tổ chức hoạt động: Cá nhân.
 4. Phương tiện dạy học: Câu hỏi
 5. Sản phẩm: Hs hoàn thành các câu hỏi phần kiểm tra, đánh giá.
 Hoạt động của Hoạt động của Nội dung kiến thức
 gv hs
 Câu 1: Thành phần hữu sinh của một hệ sinh thái 
 (1)Chuyển giao bao gồm:
 nhiệm vụ học A. sinh vật sản xuất, sinh vật tiêu thụ, sinh vật phân 
 tập giải 
 Gv nêu câu hỏi, (1)Thực hiện B. sinh vật sản xuất, sinh vật ăn thực vật, sinh vật 
 hs thi đua trả lời nhiệm vụ học phân giải
 C. sinh vật ăn thực vật, sinh vật ăn động vật, sinh vật 
 nhanh. tập
 phân giải
 Hoạt động cá D. sinh vật sản xuất, sinh vật ăn động vật, sinh vật 
 (2)Theo dõi, nhân trả lời câu phân giải
 hướng dẫn, hỏi và bài tập Câu 2: Bể cá cảnh được gọi là: 
Giáo án sinh học 12 Gv: Nguyễn Thị Huyền Trường THPT Đức Thọ Tổ: Lí-Hóa-Sinh-CN
 trên trái đất này? cáo. Hs nhóm -Tác động của con người 
 Nhấn mạnh ý thức bảo vệ môi khác nhận xét, đến các hệ sinh thái:
 trường cho học sinh thảo luận. Khai thác quá mức một số 
 (2)Theo dõi, hướng dẫn, giúp đỡ loài gây mất cân bằng sinh 
 học sinh thực hiện nhiệm vụ (3) Cập nhật sản thái, khai thác mà không cải 
 Hướng dẫn, trả lời thắc mắc của hs. phẩm tạo, bổ sung dinh dưỡng gây 
 (3)Đánh giá kết quả thực hiện HS cập nhật cạn kiệt, gây ô nhiễm môi 
 nhiệm vụ của học sinh thông tin. trường sống của các loài...
 Nhận xét bổ sung kiến thức cho hs. -Các biện pháp bảo vệ môi 
 trường sống:
 E. HƯỚNG DẪN HỌC Ở NHÀ
- Học bài - Trả lời câu hỏi SGK
- Chuẩn bị bài 43:Trao đổi vật chất trong hệ sinh thái.
+Nhóm 1: tìm hiểu về chuỗi và lưới thức ăn, bậc dinh dưỡng.
+Nhóm 2: phân biệt 3 tháp sinh thái, tìm các ví dụ minh họa.
+Nhóm 3: câu hỏi chất vấn các nhóm khác.
IV. CÂU HỎI KIỂM TRA, ĐÁNH GIÁ NĂNG LỰC HỌC SINH
 Bảng mô tả các mức độ nhận thức
 Nội 
 dung Các mức độ nhận thức
 Biết Hiểu Vận dụng Vận dụng 
 thấp cao
 Hệ -Nêu được khái -Phân biệt hệ sinh thái với -Nêu được -Giải thích 
 sinh niệm hệ sinh thái. các cấp tổ chức sống khác: các biện pháp thế nào là cân 
 thái -Nêu được các quần xã, quần thể tác động vào bằng sinh 
 thành phần cấu -Giải thích mối quan hệ giữa hệ sinh thái thái? Giải 
 trúc của hệ sinh các thành phần trong hệ sinh nhằm thu thích được 
 thái. thái. được năng tầm quan 
 -Nêu được các -Nêu được các mối quan hệ suất sinh học trọng của 
 kiểu hệ sinh thái sinh thái giữa các sinh vật cao nhất. việc giữ cân 
 chủ yếu trên trái trong hệ sinh thái. bằng sinh 
 đất. thái.
Câu hỏi và bài tập kiểm tra đánh giá.
Câu 1: khái niệm hệ sinh thái? Hệ sinh thái gồm các thành phần nào? Mối quan hệ giữa 
các thành phần đó?
Câu 2: Nêu các biện pháp nâng cao hiệu quả sử dụng hệ sinh thái?
Câu 3: Hệ sinh thái là gì? A. bao gồm quần xã sinh vật và môi trường vô sinh của 
quần xã
 B. bao gồm quần thể sinh vật và môi trường vô sinh của quần xã
 C. bao gồm quần xã sinh vật và môi trường hữu sinh của quần xã
Giáo án sinh học 12 Gv: Nguyễn Thị Huyền